نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیئت علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه الزهراء(س)
2 دانشجوی دکترای تاریخ اسلام دانشگاه الزهراء(س)
3 دانشجوی دکترای علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهراء(س)
چکیده
اقناع مخاطب در ارتباط کلامی و غیرکلامی کارکردهای مختلفی دارد و در تحلیل متون، موضوعی حائز اهمیت و به مثابه وجهی دلالتمند مکمّل کلام متکلّم است. کلام معصومان ضمن اقناع مردم با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کند و در جهت متقاعد کردن مخاطبان از کلمات و جملات و عبارات متنوّع بهره می‌گیرد. امام رضاgدر مناظرات خویش با صاحبان ادیان و نحله‌های مختلف فکری از ابزار «اقناع» بهره جسته است. این پژوهش مناظرات رضوی را در دو محور ارتباط کلامی و ارتباط غیرکلامی مد نظر قرار می‌دهد. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد که حضرت از طریق اقناع کلامی مثل جدال أحسن، استناد به منابع معتبر و مستدل و همچنین از طریق اقناع غیرکلامی مثل زبان بدن و خوش‌خلقی فرد اقناع کننده نسبت به طرف مقابل خود در گفت‌وگوها بهره برده است. همچنین توجه به باور مخاطب و ردّ و اصلاح یا تأیید آن‌ها در قالب‌های مختلف، گویای آن است که آن حضرت به دنبال اقناع مخاطبان با توجه به موقعیّت زمانی و مکانی آن‌هاست و به موقعیّت روحی و روانی آن‌ها نیز توجه دارد.
اقناع مخاطب در ارتباط کلامی و غیرکلامی کارکردهای مختلفی دارد و در تحلیل متون، موضوعی حائز اهمیت و به مثابه وجهی دلالتمند مکمّل کلام متکلّم است. کلام معصومان ضمن اقناع مردم با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کند و در جهت متقاعد کردن مخاطبان از کلمات و جملات و عبارات متنوّع بهره می‌گیرد. امام رضا(ع)در مناظرات خویش با صاحبان ادیان و نحله‌های مختلف فکری از ابزار «اقناع» بهره جسته است. این پژوهش مناظرات رضوی را در دو محور ارتباط کلامی و ارتباط غیرکلامی مد نظر قرار می‌دهد. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد که حضرت از طریق اقناع کلامی مثل جدال أحسن، استناد به منابع معتبر و مستدل و همچنین از طریق اقناع غیرکلامی مثل زبان بدن و خوش‌خلقی فرد اقناع کننده نسبت به طرف مقابل خود در گفت‌وگوها بهره برده است. همچنین توجه به باور مخاطب و ردّ و اصلاح یا تأیید آن‌ها در قالب‌های مختلف، گویای آن است که آن حضرت به دنبال اقناع مخاطبان با توجه به موقعیّت زمانی و مکانی آن‌هاست و به موقعیّت روحی و روانی آن‌ها نیز توجه دارد.
کلیدواژه‌ها
)