1
دانشجوی دکترای مدرسی معارف، گرایش قرآن و متون اسلامی دانشگاه قرآن و حدیث تهران
2
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه فرهنگیان قم
چکیده
هر ارتباطی لزوماً بر اصولی استوار است. از این میان، روابط همسران به اولویت، چنین است. قرآن بهعنوان کتاب جامع زندگی، در اینباره به همسران پیشنهادهایی دارد که از دلالتیابی آیات بهدست میآید.کشف مدالیل و مقاصد آیات و ارائه راهکار قرآنی در سطح خانواده و اجتماع، بدون بهرهگیری از کلام معصومان (علیهمالسلام) ناقص و کمفایده است. از اینرو، نوشتار حاضر اهمّ اصول مورد نظر را مطابق با روایات تفسیری و غیرتفسیری امامرضا (علیهالسلام) تبیین و تفسیر کرده است. بنابراین، منابع مهمّ مقاله را تفسیرهای روایی و منابع حدیثی تشکیل میدهد؛ متونی که دیدگاه امامرضا (علیهالسلام) را ذیل آیات یا فارغ از آن، بازتاب داده است.
سورۀ نساء حاوی اصول روابط همسران است. این سوره مهمترین اصول روابط همسران را بهطور کلی بر محور تساوی خَلقی بین زن و مرد و بر اساس خویشاوندی تکوینی تعریف کرده و بر دوطرفهبودن رابطۀ حق و تکلیف بین همسران تأکید دارد. همچنین، مسئولیت مالی و مدیریتی میان همسران را بهمقتضای شرایط فردی و اجتماع خانوادگی بهرسمیت میشناسد بهگونه ای که با درنظرگرفتن تمام این امور، مطابق مصالح فردی و اجتماعی قانونگذاری کرده است.
شیوۀ تحقیق،کتابخانهای و توصیفیـتحلیلی است و محدودۀ پژوهش تنها آیات حاویِ اصولی است که روابط همسران را در سورۀ نساء سامان میبخشد.