1
استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده علوم قرآنی آمل
2
دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن کریم، دانشکده علوم قرآنی آمل
چکیده
یکی از مسائل اساسی در حوزه انسانشناسی که بهنوبۀ خود آزمونی در نشاندادن برتریهای یک مکتب فلسفی ـ اجتماعی بر سایر مکاتب و اندیشههای رقیب است، تبیین ماهیت «کرامت انسان» و خاستگاه، اهمیت و دستاوردهای انسانی، دینی، اخلاقی، حقوقی، اجتماعی و... آن است. مقالۀ حاضر به روش توصیفیـتحلیلی و تطبیقی به بررسی تطبیقی مؤلفههای نظری و عملی «کرامت انسان» از منظر انسانشناسی دینی امامرضا (علیهالسلام) با مبانی انسانشناسی اومانیسم پرداخته است. توسعۀ افق اندیشه و حقیقیطلبی یک مسلمان بر حقایق عینی و باطنی، منحصر نبودن منابع معرفتی در حسّ و تجربه و توسعۀ آن بر منابع وحیانی در راستای تشخیص عمیقتر مصداقهای حق و باطل و خیر و شر، اشتمال «کرامت انسان» بر دو حوزه «ذاتی» و «اکتسابی و ارزشی»، نشأتگرفتن کرامت ذاتی و اکتسابی انسان از خداوند، قابلیت سلب اختیاری کرامت ذاتی انسان از سوی خویش، اشتمال کرامت انسان افزون بر حوزه معنوی، فردی و اخروی بر ساحتهای مادی، دنیوی، اجتماعی و حکومتی؛ زیربنا بودن انسانیت انسان و روبنا بودن نیازهای مادی، نفسانی و غریزیاش؛ منافات نداشتن مجازاتهای اسلامی با کرامت انسان و... از اساسیترین برتریهای نظری و کاربستیِ کرامت انسان از منظر انسانشناسیِ دینیِ آن امام همام و دستاورد و نوآوری ویژۀ مقالۀ حاضر شمرده می شود.
)