نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه فقه و اصول دانشگاه علوم اسلامی رضوی
چکیده
حقیقت و مفهوم عدالت از مباحث مهمی است که دربارۀ خداوند و افعال او، نظام هستی و از همه مهم‌تر انسان و افعال فردی و اجتماعی او مطرح است. تاکنون بحثهای مهمی دربارۀ عدالت شده است؛ اما آنچه در این نوشتار بدان پرداخته شده، بررسی بن‌مایه و حقیقت عدالت در کلام امامرضا (علیه السلام) است. این پژوهش به روش توصیفیـتحلیلی این پرسش اصلی را بررسی کرده است که «ریشه و بنیان عدالت در نگاه امامرضا (علیه السلام) چیست؟» متفرع بر این پرسش اصلی، این پرسش را مطرح کرده است: عدالت امری اعتباری و قراردادی است یا امری اصیل و حقیقتی واقعی؟ راه تحقق عدالت در فرد و اجتماع چیست؟ فرضیۀ مورد نظر این است که بن‌مایه عدالت در نگاه امامرضا (علیه السلام) عبارت است از حقیقت توحیدی و وحدت عدالت با این حقیقت محضه. بنابراین، عدالت امری واقعی و نفسالامری است، هرچند در امور قراردادی نیز جریان دارد. تنها راه تحقق عدالت در امور فردی، تهذیب نفس و مزیّنشدن انسان به تقواست. تحقق عدالت در حوزه اجتماعی نیز به پیادهکردن احکام و دستورهای الهی و پایبندبودن به آن در جامعه وابسته است.
کلیدواژه‌ها
)