نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

توجه به روایت‌های رضوی نشان می‌دهد آن حضرت اعتقادهای نادرست مردم دربارۀ خداوند را تصحیح کردند. عامۀ مردم از صفت‌های الهی، تلقی انسان‌وار در ذهن داشتند. از نظر آنان گویی خداوند همانند انسان خشمگین می‌شود یا علم می‌یابد. امام رضا(ع) با نفی انسان‌‌انگاری از خداوند، صفاتی همچون آمدن، مکر، استهزاء، خدعه، علم و ... را به‌گونه‌ای تفسیر کردند که مستلزم نقص در خداوند نباشد. در کنار این مسئله، در روایت‌های رضوی نوعی روش عمل‌گرایانه در اثبات خداوند قابل مشاهده است. همچنین ایشان مسئلۀ خفا و احتجاب الهی را پاسخ داده و آن‌را ناشی از گناهان انسان دانستند. امروزه در فلسفۀ دین، مباحثی همچون ادلۀ وجود خداوند، زبان دین و خفای الهی از زنده‌ترین مباحث به‌شمار می‌آیند و نظرهای متعددی در خصوص آنها ارائه شده است. این امور نشان می‌دهد توجه به روایت‌های نبوی و ولّی از جمله روایت‌های رضوی می‌تواند زمینه‌ای برای طرح دقیق‌تر باورهای خداشناسی به زبان امروزین فراهم آورد. این مقاله با روشی تحلیلی تلاش می‌کند برخی از موارد را با توجه به روایت‌های رضوی بیان کند.

کلیدواژه‌ها

قرآن‌کریم همراه با ترجمه محمدمهدی فولادوند.
عهد عتیق. ترجمۀ قدیم.
بدوی، عبدالرحمن، (1979م).دورالعرب فی تکوین الفکر الأروبی. بیروت: دارالقلم.
بدوی، عبدالرحمن، (1993م).موسوعۀ المستشرقین. بیروت: دارالعلم.
خسروی‌فارسانی، عباس و رضا اکبری، (1384). «تحلیل و نقد شرطیه پاسکال با توجه به نظریۀ تصمیم‌سازی».نامه حکمت. سال سوم، شماره 6.
صدوق،ابو جعفر محمد بن علی(1378)، عیون اخبار الرضا. قم: جهان.
صدوق،ابو جعفر محمد بن علی (1398ق)، التوحید. قم: جامعه مدرسین.
Flew, Antony (ed.), (1979)."Pascal's Wager".inA Dictionary of Philosophy, London: Pan Books.
Howard- Snyder, Daniel and Moser, Paul K., (2002).Divine Hiddenness: New Essays. Cambridge University Press.
Palacios, Miguel Acin, (1920)."Los PrecedentesMusulmanes del Pari de Pascal" in Boletin de la Biblioteca Menéndez y Palayo (Santander)  II: 171-232 .
Pascal, Blaise, (2003). Pensées. trans. W. F. Trotter, introduction by T.S. Eliot, New York: Dover Publication.
Rescher, Nicholas, (1985). Pascal's Wager: A Study of Practical Reasoning in Philosophical Theology. Notre Dame: University of Notre Dame Press.
Schellenberg, J. L., (1993). Divine Hiddenness and Human Reason: Ithaca. NY: Cornell University Press.