نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران

2 استادیارگروه معارف اسلامی دانشگاه دریا نوردی و علوم دریایی چابهار

چکیده

مکتب حیات بخش اسلام پس از رحلت رسول اکرم‌(ص) با دو برداشت و رویکردِ کلان مواجه شد: علوی و اُموی که هریک، ویژگی‌های خاص خود را در جنبه‌های مختلف اجتماعی سیاسی و فرهنگی داشته و به‌عنوان مَعالِمُ المَدرَسَتَین بحث و گفت‌وگو شده است. یکی از شاخصه‌های مکتب علوی که تاکنون به شایستگی بدان پرداخته نشده و بخش وسیعی از تاریخ اسلام را به خود اختصاص داده است، بررسی و کاوشِ مسئله اعجاز و وجه اعجاز قرآن کریم است که در این تحقیق از نگاه یگانه پرچمدار رویارویی‌های رسمی با صاحبان اندیشه‌ها و ادیان، حضرت علی بن موسی الرضا‌(ع)، مورد پژوهش و تحلیل قرارگرفته است. ایشان برخلاف نظریات حاکم بر عصر و دیدگاه‌های مشهور که تمامِ همّت خویش را صرف امور ادبی و لفظی قرآن کریم کرده‌اند، وجه اصلی اعجاز را علاوه بر ترکیبات لفظیّه و محسنات بدیعیه و وجوه متعارف، وجه معرفتی و شناخت اسرار و دقایق معارف و لطایف بلند توحیدی و حیات‌آفرین دانسته که فلسفه بعثت همه انبیا و اولیای الهی را تشکیل می‌داده و رمز جاودانگی آن را هدایت آفرینی و سعادت بخشی بشریت معرفی کرده‌اند.

کلیدواژه‌ها