Document Type : Original Article

Authors

1 Master in Religious Tourism, Higher Education Institute of Kherad Gerayan Motahhar, Mashhad, Iran

2 Assistant Professor, Department of Social Sciences, Razavi University of Islamic Sciences, Mashhad, Iran (corresponding author)

Abstract

Pilgrimage and religious tourism, despite common opportunities for convergence and companionship, have fundamental differences in basis, function and social consequences. This has led to various controversies in policy making. The current study seeks to know the current state of the policies of Āstān Quds Razavi in relation to pilgrimage and religious tourism. And finally, based on the overall perception of the current state of these policies, it seeks to obtain a list of priorities regarding the favorable state of Āstān's policies and services in the field of pilgrimage and religious tourism; utilizing documentary methods and qualitative interviews with experts, policy makers and implementers of religious tourism and pilgrimage in gathering information and also analyzing the data obtained from it using the qualitative content analysis method led to the conclusion that not only the issue of religious tourism in policies of Razavi's Āstān Quds has not been taken into consideration, but no relation between tourism and pilgrimage has been established in these policies. Among the problems and issues of policies in the field of pilgrimage, we can mention the effectiveness of pilgrimage and the continuity of communication with pilgrims, the realization of pilgrimage with knowledge and the promotion of its customs and rituals, the increasing participation of people in pilgrimage services and the removal of deprivation, etc. Also, among the priorities, things like "creating convergence between tourism and pilgrimage and taking advantage of tourism capacities along the pilgrimage and preserving the meaning core of pilgrimage and expanding it in the services of the shrine and pilgrimage city are worth mentioning.

Keywords

ـ الوانی، سیدمهدی؛ شریف‌زاده، فتاح. (1387). فرایند خط مشیگذاری عمومی. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
ـ ایمان، محمدتقی؛ نوشادی، محمودرضا. (1390). «تحلیل محتوای کیفی». پژوهش. سال سوم. شماره دوم. صص: 15-44.
ـ باباپور لامعی ، ندا. (1396). «نقش اماکن مذهبی در توسعۀ گردشگری مذهبی ایران (مطالعه موردی حسینیه اعظم زنجان ) ». پایان نامه کارشناسی ارشد . موسسه آموزش عالی طلوع مهر.
ـ ثابت کردار، فرخ. (1396). «تحلیل نقش اماکن مذهبی در توسعه گردشگری (مطالعه موردی، استان گیلان )» . پایاننامه کارشناسی . موسسه آموزش عالی حکیم جرجانی.
ـ باقرنیا، آذین؛ احمدیان، رضا. (1393). مبانی گردشگری فرهنگی. تهران: انتشارات تیسا.
ـ برهانی شهرستانی، محمدعلی. (1389). «زیارت امام رضا علیه السلام از دیدگاه فریقین». سفیر نور. شماره 16. صص: 157-179.
ـ توانگر، معصومه؛ خاکسار آستانه، حمیده؛ رحمانی، فاطمه. (1391). «مدیریت گردشگری در شهرهای مذهبی زیارتی(بررسی تطبیقی مشهد و واتیکان)»،. مطالعات گردشگری. دوره اول. سال اول. شماره دوم. صص: 1-22.
ـ جلالی، رستم. (1391). «نمونه‌گیری در پژوهش‌های کیفی». تحقیقات کیفی در علوم سلامت. سال اول. شماره 4. صص: 310-320.
ـ ریدر، ایان. (1400). زیارت. ترجمه داریوش رضاپور. تهران: نشر سینا.
ـ ساروخانی، باقر. (1373). روش‏های تحقیق در علوم اجتماعی. ج 1. تهران: پژوهشگاه علوم‏ انسانی و مطالعات فرهنگی.
ـ سبحانی، اسرافیل و میردریکوندی، رحیم. (1393). «آثار روان‌شناختی زیارت در سلامت روانی و زندگی انسان». معرفت. شماره 205. صص: 13-30.
ـ سقایی، مهدی؛ جوانبخت قهفرخی، زهره؛ مافی، عزت ا... . (1391). «تحلیل نقش مراکز خرید در رابطه با گردشگری و زیارت در کلان‌شهرها(مطالعه موردی: کلان‌شهر مشهد)». مطالعات جغرافیایی مناطق خشک. سال دوم. شماره هشتم. صص: 77-101.
ـ سیدمحسنی باغسنگانی، سیدمهدی. (1399). «طراحی سناریوهای سیاستی زیارت مشهد مقدس بر مبنای روش عدم قطعیت بحرانی» . فرهنگ رضوی. سال هشتم. شماره 1(پیاپی 29). صص: 217 – 239.
ـ شبابی ، مهدی. (1390). «نقش مرقد امام خمینی (ره) در تحول گردشگری مذهبی شهر تهران». پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
ـ طریحی، فخرالدین بن محمد. (1387). مجمع البحرین . تهران : دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
ـ عظیمی هاشمی، مژگان؛ شریعتی مزینانی، سعید؛ اعظم‌کاری، فائزه. (1391). «مؤلفه‌های اجتماعی-فرهنگی شهر زیارتی پایدار، مورد مطالعه: شهر مشهد». مطالعات اجتماعی ایران. دوره ششم. شماره 3 و 4. صص: 156-313.
ـ غفاری، مهدی. (1395). «نقش اماکن مذهبی در توسعه گردشگری (مطالعه موردی: مسجد مقدس جمکران)». پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
ـ فلیک، اووه. (1390). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه هادی جلیلی. تهران: نشر نی.
ـ گیدنز، آنتونی. (1388). جامعهشناسی.ترجمه حسن چاوشیان. تهران: نشر نی.
ـ لیندلف، تامس آر. و تیلور، برایان سی. (1388). روش های تحقیق کیفی در علوم ارتباطات. ترجمه عبدالله گیویان. تهران: انتشارات همشهری.
ـ محمدپور، احمد. (1400). ضد روش؛ زمینههای فلسفی و رویههای عملی در روششناسی کیفی. تهران: لوگوس.
ـ معاون، زهرا؛ موحد، مجید؛ طبیعی، منصور. (1396). «معنایابی و گردشگری مذهبی: مطالعۀ مردم‌نگارانه». جامعهپژوهشی فرهنگی. سال هشتم. شماره 4. صص: 1-32.
ـ ملکی، محمدحسن؛ خاشعی ورنامخواستی، وحید؛ فتحی، محمدرضا و صفاری‌نیا، مهدی. (1398). «آینده‌پژوهی گردشگری مذهبی استان قم با رویکرد سناریونگاری»،. گردشگری و توسعه. دوره 8. شماره 3. صص: 184-205.
ـ نهاوندی، مریم و نعمتی، سیده فاطمه. (1389). «تهدیدها و فرصت‌های گردشگری زیارت در ایران». مطالعات فرهنگی و ارتباطات. دوره  6 . شماره  20 . صص: 145-172.
ـ نیکنام، کامبیز. (1393). «مقایسه دو مفهوم گردشگر و زائر». منظر. شماره 29. صص: 46-51.
منابع اینترنتی
ـ هاشمی فشارکی، علیرضا. (1399). زیارت. مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی. https://cgie.org.ir/fa/article/257537/زیارت.
منابع لاتین
-Fischer, Frank; Miller, Gerald J.& Sidney, Mara S. (2007). Handbook of public policy analysis: Theory, politics and methods, USA: CRC Press.
-Mansour, Ahmed M.E. (2011). Use of ‘policy analysis’ to improve the quality of policy-making by government and non-governmental organizations, Verslo ir teisės aktualijos / Current Issues of Business and Law, Vol. 6, No.1, 159-183.
-Raj, Razaq & Morpeth, Nigel D. (2007). Religious tourism and pilgrimage festivals management: an international perspective, CABI Publication.
-Raj, Razaq & Griffin, Kevin. (2015). Religious tourism and pilgrimage management; An International Perspective, CABI Publication.
-Walton, John, K. (2022). Encyclopædia Britannica, from https://www.britannica.com/topic/tourism#ref302598