Document Type : Original Article

Authors

Abstract

There are cultural issues in the era of Imam Reza (A.S.) that create review  of Islamic culture especially Shia Muslim culture. In this context, he took advantages by Enlightenment and using available fields and could solve these problems by doing extensive cultural activities and manage cultural system of the Shia community. The aim of this article is to answer this question that what cultural problems exist in the era of imam reza According to the cultural policy- making  approach and what actions did Imam Reza (A.S.) to solve them? By searching, collection and processing the information with descriptive analytical method, findings show that cultural problems during immate of imam reza include like  “shiite leadership peril”, “Ideological deviations in translation movement”, “the emergence of various religions and sects”, “the Rscientific-religious ignorance in the society”, “Rumors and lies against Ahlul Bayt (A.S.)”,”falsification and forghing the hadiths”  “government deception" He responded to these problems by a series of political actions (that his cultural policy making have shaped ) such as “explicit declaration of Shiite leadership”, “training elite students”, “scientific - religious meetings”, “scientific debates”, missionary trips”, “restoration of the prophetic hadiths”, “explaining the true traditions and cursing counterfeiters”, “cursing and excommunicating Some sects”, “developing all aspects of the spread of science”, “spread Shia”, “neutralizing the deceitful plots of government”.

Keywords

  1. ابراهیم حسن، حسن (1416ق)، تاریخ الاسلام السیاسی والدینی والثقافی والاجتماعی، قاهره: مکتبه النهضه المصریه.
  2. ابن الطقطقى، محمد بن على (1418ق)، الفخرى فى الآداب السلطانیة و الدول الاسلامیة، بیروت: دار القلم العربى.
  3. ابن‌بابویه، محمد بن علی (1378ق)، عیون أخبار الرضا، تهران: نشر جهان.
  4. ابن‌بابویه، محمد بن علی (1398ق)، التوحید، قم: جامعه مدرسین.
  5. ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی (1379ق)، مناقب آل ابی طالب، قم: علامه.
  6. ابوزهره، محمد (بی تا)، تاریخ المذاهب الإسلامیة، بیروت: دار صادر.
  7. اجلالی، پرویز (1379)، سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی فرهنگی در ایران، تهران: نشر آن.
  8. احمدی، حمید (1386)، تاریخ امامان شیعه، تهران: دفتر نشر معارف.
  9. بحرانى، سید هاشم بن سلیمان‏ (1411ق)، حلیة الأبرار فی أحوال محمّد و آله الأطهار(ع)‏، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
  10. اشتریان، کیومرث (1391)، مقدمه‌ای بر روش سیاست‌گذاری فرهنگی، تهران: جامعه شناسان.
  11. الوانی، سید مهدی و شریف‌زاده، فتاح (1393)، فرآیند خط‌مشی‌گذاری عمومی، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
  12. امام جمعه زاده، سید جواد و محمود اوغلی، رضا (1393)، «واکاوی مواضع سیاسی امام رضا(ع) در بحران‌های اعتقادی- سیاسی دوره‌ (۲۰۳- ۱۸۳ ق)»، فصلنامه فرهنگ رضوی، سال دوم، شماره‌ ۵: صص7-33.
  13. ثقفى، ابراهیم بن محمد (1395ق)، الغارات، تهران: انجمن آثار ملى‏.
  14. جزائرى، نعمت الله بن عبد الله‏ (1427ق)، ریاض الأبرار فی مناقب الأئمة الأطهار(ع)، بیروت‏: مؤسسة التاریخ العربی.
  15. جعفریان، رسول (1376)، حیات فکرى و سیاسى امامان شیعه(ع)، قم: انصاریان.
  16. جمشیدی‌ها، غلامرضا و زائری، قاسم (1387)، «سیاست گذاری فرهنگی پیامبر اسلام (ص) و تاثیر آن بر موقعیت فرهنگی- اجتماعی زنان در زیست جهان جاهلی»، پژوهش زنان، دوره 6، شماره‌ ۴: صص5- 38.
  17. جمعی از نویسندگان (1392)، ابعاد و شخصیت و زندگی حضرت امام رضا(ع). سرپرست علمی دکتر احمد پاکتچی، به اهتمام مرتضی سلمان نژاد، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
  18. حاکم نیشابوری، ابوعبدالله (1375)، تاریخ نیشابور، ترجمه‌ محمد حسن خلیفه نیشابوری، تهران: آگه.
  19. خویی، ابوالقاسم (1413ق)، معجم الرجال الحدیث و تفصیل طبقات الروات، قم: مدینة العلم.
  20. خیری، سمیه (1392)، نهضت‌های علمی و فرهنگی امام رضا(ع) پایان‌نامه سطح دو (کارشناسی)، آمل: مدرسه علمیه حضرت فاطمه الزهرا (س).
  21. رفاعی، احمد فرید (1346ق)، عصر المأمون، مصر: دار الکتب المصریه.
  22. رفیعی، علی (بی تا)، زندگى ائمه علیهم السلام، تهران: مرکز پژوهشکده تحقیقات سپاه.
  23. زیدان، جرجی (بی‌تا)، تاریخ التمدن الاسلامی، بیروت: دار مکتبه الحیاه.
  24. سعیدی گراغانی، منصوره (1392)، مدیریت فرهنگی امام رضا(ع) (پایان‌نامه کارشناسی ارشد در رشته تاریخ گرایش اسلام)، سیستان و بلوچستان.
  25. طبرسی، فضل بن حسن (1417ق)، إعلام الورى بأعلام الهدى، قم: آل البیت.
  26. طبرسی، احمد بن على (1403ق)، الإحتجاج‏، مشهد: مرتضی.‏
  27. عاملی، جعفر مرتضی (1416ق)، الحیاة السیاسیة للإمام الرضا(ع)، قم: جامعه مدرسین.
  28. عطاردی، عزیزالله (1367)، راویان امام رضا(ع) در مسندالرضا، مشهد: کنگره جهانی امام رضا(ع).
  29. عطاردی، عزیز الله (1406ق)، مسند الإمام الرضا(ع)، مشهد: آستان قدس رضوی.
  30. فاضلی، نعمت الله و قلیچ، مرتضی (1392)، نگرشی نو به سیاست فرهنگی، تهران: تیسا.
  31. قرشی، باقر شریف (1380)، حیاة الإمام الرضا(ع)، قم: سعید بن جبیر.
  32. کشی، محمد بن عمر (1363)، اختیار معرفة الرجال، قم: مؤسسة آل البیت(ع)‏.
  33. کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق)، اصول کافی، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
  34. گوییگان، جیم مک (1388)، بازاندیشی در سیاست فرهنگی، ترجمه‌ی نعمت الله فاضلی و مرتضی قلیچ، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
  35. مجلسی، محمد باقر (ق1403)، بحار الانوار، مؤسسه وفا.
  36. کریمی، محمود، دیمه کار، محسن(1392)، مجموعه تفسیری امام رضا(ع)، مشهد: بنیاد بین المللی فرهنگی هنری امام رضا(ع).
  37. محبی پور، صغری (1388)، نقش امام رضا(ع) در حدیث شیعه، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل.
  38. مرتضوی، سید محمد (1375)، نهضت کلامی در عصر امام رضا(ع)، مشهد: آستان قدس رضوی.
  39. مسعودی، علی بن حسین (بی‌تا)، التنبیه و الاشراف، قاهره: دار الصاوی.
  40. مفید، محمد بن محمد (1378)، الارشاد، ترجمه‌ هاشم رسولی محلاتی، بی جا: دفتر نشر و فرهنگ اسلامی.
  41. منتظر القائم، اصغر (1386)، تاریخ امامت، تهران: دفتر نشر معارف.
  42. نوبختى‏، حسن بن موسی (1404)ق، فرق شیعه، بیروت: دار الاضواء.
  43. وحید، مجید (1386)، «بحثی در سیاست‌گذاری فرهنگی»، فصلنامه سیاست، دوره ۳۷، شماره‌ ۳: صص287- 306.