Document Type : Original Article

Authors

Assistant Professor, Department of Arabic Language and Literature, Farhangian University, Tehran, Iran

Abstract

During the time of Imam Riḍā (as), due to the cultural and political developments of the society, various discourses emerged, each of which defended its ideology. In the meantime, debates took place between Imam Riḍā (as) and the elders of the religions. In the battlefield of right and wrong, the Imam tries to prove the legitimacy of Islam with rational and narrative arguments. This article, in a descriptive-analytical method and with the aim of explaining the Imam's strategies in the intellectual development of society, analyzes his debate and the process of meaning formation in it, and in this direction, uses the semantic sign approach; the approach that, in a dynamic and directional process, seeks to penetrate deep into the meanings embedded in the discourse and explains its functions. Also, the sign of semantics as a scientific tool provides methodical analysis of texts. This article seeks to answer the question of how meaning can go beyond induction to production and create a particular discourse system. Findings show that induction strategies of reasoning and persuasion are among the interactive strategies used in debates. During these persuasive processes, the Imam produces words based on the power that emanates from him. As a result of this production, the range of speech increases and the opposite actor acquires knowledge. It is after reaching this knowledge that the actors (Jāthalīq, Raʾs al-Jālūt, Hirbod Akbar and ‘Imrān Ṣābī) surrender and the legitimacy of Islam is proved.

Keywords

ـ آیتی، اکرم؛ اکبری، نجمه. (1395). «تحلیل نشانه ـ معناشناختی احساس حسادت در داستان طلب آمرزش اثر صادق هدایت». جستارهای زبانی. دوره 7. ش 2. صص: 1-17.
ـ ابراهیمی، امید؛ محمدی، دل‌آرام. (1397). «آسیب‌شناسی مناظره بر اساس الگوی مناظرات امام رضا g». فرهنگ رضوی. س6. ش21. صص: 173-198.
ـ ابن‌ بابویه قمی، محمد بن علی. (1378). عیون أخبار الرضا. الجزء الأول. قم: منشورات الشریف الرضی.
ـ تقوی فردود، زهرا. (1397). «پدیدارشناسی حضور سوژه و نقش گونه‌های حسی در ادراک ابژه». جستارهای زبانی. س9. ش4. صص: 271-294.
ـ جمال‌زاده، ناصر؛ کیانی مجاهد، حامد؛ حکیمی، محمد. (1398). «قدرت نرم در سیره رضوی». فرهنگ رضوی. س7. ش28. صص: 187-217.
ـ خدادادی، فضل الله؛ قاسم‌زاده، سیدعلی. (1397). «رویکرد گفتمان کنشی القایی در ادبیات داستانی». جستارهای زبانی. س9. ش6. صص: 25ـ47.
ـ خراسانی، فهیمه؛ غلامحسین‌زاده، غلامحسین؛ شعیری، حمیدرضا. (1394). «بررسی نظام گفتمانی شَوِشی در داستان سیاوش». پژوهشهای ادبی. س12. ش48. صص: 35-54.
ـ خزعلی، انسیه؛ انصاری‌نیا، زری. (1396). «تحلیل گفتمان ادیان در مناظرۀ امام رضا با علمای دین مسیح و یهود». فرهنگ رضوی. س5. ش19. صص: 73-103.
ـ داودی مقدم، فریده. (1393). «تحلیل نشانه معناشناسی گفتمان در قصۀ یوسف». آموزههای قرآنی. ش20. صص: 175ـ192.
ـ رجبی، فاطمه؛ مطهری، اعظم. (1394). «سبک شناسی مناظرات امام رضا g». پژوهشهای کلامی ـ اعتقادی. س5. ش19. صص: 81-98.
ـ رحیمی زنگنه، ابراهیم؛ بیگ‌زاده، خلیل. (1397). «جلوه‌های پایداری در مناظره‌های امام رضا g و سروده‌های صفارزاده و گرمارودی». فرهنگ رضوی. س6. ش21. صص: 199-222.
ـ روحی برندق، کاوس. (1396). «اخلاق و مهارت‌های مناظره در مناظره‌های امام رضا». فرهنگ رضوی. س5. ش18. صص: 7-35.
ـ سیدان، الهام. (1395). «بررسی نقش گسست و پیوست در زنجیرۀ گفتمانی غزل‌های روایی حافظ: رویکرد نشانه ـ معناشناسی». جستارهای زبانی. س7. ش4. صص: 195-216.
ـ شعیری، حمیدرضا. (1385). تجزیه و تحلیل نشانه ـ معناشناختی گفتمان. تهران: سمت.
ـ ـــــــــــــــــــ. (1388). مبانی معناشناسی نوین. تهران: سمت.
ـ ـــــــــــــــــــ. (1395). نشانه معناشناسی ادبیات، نظریه و روش تحلیل گفتمان ادبی. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
ـ شعیری، حمیدرضا؛ وفایی، ترانه. (1388). راهی به نشانه - معناشناسی سیال: با بررسی موردی «ققنوس» نیما. تهران: علمی و فرهنگی.
ـ شیری، قهرمان؛ نظری، نجمه؛ بهرامی‌پور، نوشین. (1397). «تحلیل گفتمانی کارکرد طنز در باب اول گلستان سعدی؛ رویکرد نشانه-معناشناسی». جستارهای زبانی. س9. ش1. صص: 139-159.
ـ مجیدی، حسن. (1392). «تحلیل گفتمان مناظره‌های امام رضا g». فرهنگ رضوی. س1. ش2. صص: 9-39.
ـ مصلایی‌پور، عباس؛ سلیمی، مریم. (1392). «اصول مناظره و آزاداندیشی با تکیه بر مناظره‌های امام رضا g». فرهنگ رضوی. س1. ش3. صص: 87-114.
ـ مکارم شیرازی، ناصر. (1388). مناظرات تاریخی امام رضا g با پیروان مذاهب و مکاتب دیگر. چاپ دوم. مشهد: آستان قدس رضوی.
ـ میراحمدی، منصور؛ رضائی‌پناه، امیر. (1395). «تحلیل گفتمان مناظره‌ها و مجادله‌های حضرت رضا g با دگرهای گفتمانی». فرهنگ رضوی. س4. ش14. صص: 75-96.
ـ نصیحت، ناهید؛ باغبانی، رضوان؛ سیاوشی، صابره. (1400). «شکل‌گیری معنا و دستیابی به ارزش در داستان سلیمان نبی و ملکۀ سبا». جستارهای زبانی. س12. ش1. صص: 81-107.
ـ نورسیده، علی اکبر؛ پوربایرام الوارس، رقیه. (1399). «تحلیل نشانه ـ معناشناسانه نظام گفتمان امام رضا g(پژوهش موردی: دعای طلب باران)». فرهنگ رضوی. س 8. ش 29. صص: 35-58.
ـ یاری، سیاوش؛ اکبرنژاد، مهدی؛ صالحی، پیمان. (1397). «بررسی ابزارها، آداب، زمینه‌ها و تکنیک‌های تبلیغ در فرهنگ رضوی». فرهنگ رضوی. س6. ش21. صص 113-148.
- Dumezil, G. (1988). Manipulatoire. Paris: Editions de Minuit.