Document Type : Original Article

Author

Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, Persian Gulf University

Abstract

Committed literature has always been of interest to contemporary ‘Arab poets. One of the topics that contemporary ‘Arab poets have addressed in their poems is Raḍavi's poems. Contemporary ‘Arab cleric poets of the Ahl al-Bayt (as) consider themselves obliged to state the facts and spread the virtues of this pure family, and in fulfilling this mission, they have used their utmost power, and have made the best use of the art of poetry in introducing the leading and pioneering role of Imam Riḍā (as) among the people and expressing the oppression that had been inflicted on them. The themes of Raḍavi poems of these poets are divided into two parts: eulogies and laments. Raḍavi's praises are sincere praises that come from emotions and are far from apparent acquisitions, and deals with issues such as the spiritual aspects of Imam Riḍā (as), appeal and the subject of pilgrimage; and in these poems, addressing the physical descriptions of Imam Riḍā (as) has been avoided and also their elegies are poems without artificial fabrications. In the elegies, issues such as how that Imam (as) was martyred and the expression of Ma'mūn's betrayals and the exile of Imam Riḍā (as) have attracted the attention of poets. Contemporary ‘Arab poets use natural elements such as stars, sun, sea and various types of rhetoric such as similes, metaphors and contradictions to express these purposes; they also get help from historical events. One of the important features of Raḍavi poems is the adaptation of verses of the Holy Qur’an and narrations, and that the praises and elegies of these poets, unlike other poets, are far from nasīb and ghazal.

Keywords

-  آل عصفور، الشیخ احمد بن الشیخ خلف. (2007 م). طُموح النفس. جمع و تحقیق محمود طرادة. ط 1. قم: منشورات دار التفسیر.
- ابن بابویه، محمد بن علی. (1378ق). عیون أخبار الرضا. انتشارات جهان.
- ــــــــــــــــــ. (1362).الأمالی. انتشارات کتابخانه اسلامی.
- ابن حِبّان، ابو حاتم محمد.  (1393 ق). الثقات. حیدرآباد هند: مؤسسة الکتب الثقافیة.
- ابن الشیخ آل ماجد، الملّا حسن. (2002 م). دیوان دیک العرش. تحقیق سالم عبد الله النویدری. المنامة: مکتبة فخراوی.
- الأحسائی، احمد بن زین الدین. (2003 م). دیوان الشیخ الأوحد الأحسائی. تحقیق و تعلیق راضی ناصر السلمان. بیروت: مؤسسة البلاغ.
- اصفهانی، ابوالفرج. (بی‌تا). مقاتل الطالبیین. ترجمه سید هاشم رسولی محلاتی. تهران: نشر صدوق.
- امین عاملی، سید محسن. (1304 ق). أعیان الشیعة. بیروت: دار التعارف.
- انصاری، نرگس. (1389). عاشورا در آیینه شعر معاصر. تهران: مجتمع فرهنگی عاشورا.
- البلادی البحرانی، حسین علی. (1424 ق). ریاض المدح و الرثاء. ط 3. بغداد: انتشارات المکتبة الحیدریة.
- الجِشّی القطیفی، علی بن حسن. (2003 م). دیوان العلامة الجِشّی. بیروت: مؤسسة الهدایة.
- چناری، علی اکبر ؛ احمدی، پریسا. (1394). «سیمای امام رضا g در آینه شعر دعبل خزاعی و نظیری نیشابوری». کاوشنامه ادبیات تطبیقی. سال پنجم. ش 20. صص: 1-17.
- حر، سید حسین. (1383). امام رضا g و ایران. قم: دفتر نشر معارف.
- حرّ عاملی، محمد بن حسن. (1409 ق). وسائل الشیعة. قم: مؤسسه آل البیت.
- ــــــــــــــــــــــــــــ (بی‌تا). أمل الآمل فی علماء جبل عامل. تحقیق احمد حسینی اشکوری. بغداد: مکتبة الأندلس.
- حسینی، سید علی. (1386). «فرهنگ و ارزش فضیلت و پاداش زیارت امام رضا علیه السلام». مجله فرهنگ جهاد. ش 50. صص: 2-49.
- الحلّی، السید حیدر. (2011 م). دیوان السید حیدر الحلّی. تحقیق الدکتور مُضَر سلیمان الحلّی. بیروت: شرکة الأعلمی للمطبوعات.
- الحویزی، عبد الحسین. (1385 ق). دیوان الحویزی. تحقیق حمید مجید هدّو. نجف: مطبعة النجف الأشرف.
- الخاقانی، علی. (1408 ق). شعراء الغری. قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی.
- الخامنئی، عبد الصمد بن محمد باقر. (1414 ق). مقتطفات مِن دیوان أدیب العلماء الشیخ عبد الصمد بن محمد باقر الخامنئی. إعداد و تقدیم جعفر السبحانی. قم: مؤسسة الإمام الصادق.
- الخفّاف، اسماعیل الحاج عبدالرحیم. (1431 ق). الإمام الکاظم و ذراریه. تحقیق حمید مجید هدّو. العتبة الکاظمیة المقدّسة.
- رزمجو، حسین. (1374). انواع ادبی. تهران: آستان قدس.
- زرین‌کوب، عبدالحسین. (1363). شعر بیدروغ شعر بینقاب. چاپ چهارم. تهران: جاویدان.
- سبحانی، جعفر. (بی‌تا). اصول عقاید اسلامی و نگاهی به زندگانی پیشوایان معصوم g. قم: مؤسسه امام صادق g.
- شاهرخی شهرکی، فرنگیس ؛ بیگ‌زاده، خلیل ؛ صادقی، اسماعیل. (1396). «خوانش رابطه بینامتنی شعر رضوی معاصر و قرآن». فصلنامه فرهنگ رضوی. سال پنجم. ش 18. صص: 117-144.
- شعیری، تاج الدین. (1363). جامع الأخبار. قم: انتشارات رضی.
- الطباطبایی، سید حسین بن محمد تقی. (1977 م). زورق الخیال. بیروت: دار الزهراء للطباعة و النشر.
- طوسی، محمد بن حسن. (1365). تهذیب الأحکام. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
- فراهیدی، خلیل بن احمد. (1409 ق). کتاب العین. ط2. مؤسسه دارالهجرة.
- فضل الله، محمدجواد. (1377). تحلیلی از زندگانی امام رضا g. ترجمه سید محمد صادق عارف. مشهد: آستان قدس رضوی.
- فلاح، ابراهیم. (1390). «سیمای امام رضا g در اشعار شعرای شیعی معاصرش».مجله دانشنامه. دورۀ 4. ش 79. صص: 71-82.
- الکاظمی، الشیخ جابر. (1384 ق). دیوان الشیخ جابر الکاظمی. تحقیق الشیخ محمد حسن آل یاسین. بغداد: منشورات المکتبة العلمیة.
- کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب. (1365). الکافی. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
- لوچر، ماکس.( 1369). روانشناسی و رنگها. مترجم: منیرو روانی‌پور. چ 2. تهران: آفرینش.
- مفید، محمد بن محمد نعمان. (1413 ق). کتاب المزار. قم: کنگره شیخ مفید.
- ـــــــــــــــــــــ. (1351). الإرشاد. ترجمه محمد باقر ساعدی خراسانی. تهران: انتشارات کتابفروشی اسلامیه.
- مکارم شیرازی، ناصر. (1389). توسل: توحید یا شرک؟. قم: انتشارات امام علی g.
- مِن علماء البحرین و القطیف. (1412ق). مجموعه وفیات الأئمّة علیهم السلام. قم: منشورات شریف الرضی.
- الوائلی، احمد. (2007 م). دیوان الوائلی. شرح و تدقیق سمیر شیخ الأرض. بیروت: مؤسسة البلاغ.
- یلمه‌ها، احمدرضا ؛ ولی محمدآبادی، مهدیه. (1394). «بررسی تطبیقی مدایح رضوی در شعر عربی و فارسی از ابتدا تا پایان قرن دهم». کاوشنامه ادبیات تطبیقی. سال پنجم. ش 20. صص: 103-121.