نشانه‌شناسی حدیث شریف سلسلة‌الذهب

فرقانی اله آبادی, محمدکاظم; آقائی, محمد; فتحی مهر, محمدرضا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار فلسفه وکلام اسلامی دانشگاه امام صادق(ع)

² دانشجوی کارشناسی‌ارشد معارف اسلامی وعلوم سیاسی دانشگاه امام صادق(ع)

³ دانشجوی کارشناسی‌ارشد معارف اسلامی و الهیات دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

احادیث مربوط به امام رضا^(ع) با توجه به موقعیت تاریخی ویژه‌ای که در آن قرار داشتند بسیار حائز اهمیت است که در آن میان حدیث شریف سلسلة‌الذهب از حلاوت و بلاغت خاصی برخوردار است.لزوم مطالعه در عمق فرمایش‌های امام رضا^(ع) مسئله‌ای مهم است که طی قرون گذشته اغلب با شهود عرفانی انجام می‌پذیرفت، با پیشرفت چشمگیر زبان‌شناسی غربی لزوم بررسی مجدد این احادیث با استفاده از مفاهیم دانش نشانه‌شناسی و زبان‌شناسی متن مورد توجه جدی قرار گرفت، به همین علت مقالة حاضر با بهره‌گیری از ظرفیت‌های دانش نشانه‌شناسی به بررسی این حدیث می‌پردازد. سؤال اصلی این است که ویژگی‌های ساختاری و انسجام متنی حدیث شریفسلسلة‌الذهب از لحاظ شکل‌گیری بافتار متنی و عوامل دخیل در آن چیست؟نوشتار پیش‌رو با استفاده از مفاهیمدانش نشانه‌شناسی در قالب مفاهیم عملیاتی‌شدة روش تحلیلزبان‌شناسانة هلیدی به بررسی ویژگی‌هایساختاری و انسجام متنیاین حدیث شریف می‌پردازد.از نتایج مطالعة حاضر این است که متن این حدیث شریف از لحاظ تمامی عناصر انسجام‌بخشی متن از دیدگاهتحلیلی هلیدی در بالاترین سطح ممکن قرار دارد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.23452560.1393.2.7.2.7

مراجع

ابن‌حجر هیثمی، احمد‌بن محمد، (1417). الصواعق المحرقه. دو جلد، چاپ اول، بیروت: موسسه الرساله.

پیرس، چارلز ساندرز، (1381). «منطق به‌مثابه نشانه‌شناسی: نظریة نشانه‌ها». مترجم فرزان سجودی. نیم سالانة زیبا شناخت. سال سوم، شمارة ششم: 64- 51.

حبیبی‌تبار، حسین و محمد حسن مروجی‌طبسی، (1392). «توحید و امامت در حدیث سلسلة‌الذهب». کلام اسلامی. سال بیست و دوم، شمارة 85: 58-41.

حسینی‌طهرانی، سید محمدحسین، (بی‌تا). امام شناسی. 18 جلد، مشهد: علامه طباطبایی.

رحمانی، محمد، (1375). «بررسی حدیث سلسلة‌الذهب». علوم حدیث. سال اول، شمارة دوم: 78ـ 57.

سجودی، فرزان، (1390). نشانه‌شناسی: نظریه و عمل. چاپ دوم، تهران: علم.

سجودی، فرزان، (1393). نشانه‌شناسی کاربردی. چاپ سوم، تهران: علم.

سوسور، فردینان‌دو، (1378). دورة زبان شناسی عمومی. چاپ اول، مترجم کوروش صفوی. تهران: هرمس.

صدوق، محمدبن علی، (1372). عیون اخبار الرضا. دو جلد، تهران: صدوق.

طبسی، محمدمحسن، (1391). «اهل سنت و حدیث سلسلة‌الذهب». امامت‌پژوهی. سال دوم، شمارة پنجم: 74-35.

قندوزی‌حنفی، سید سلیمان‌بن ابراهیم، (1422). ینابیع الموده لذی القربی علیهم السلام. چهار جلد، چاپ دوم، قم: دارالاسوه.

کالر، جاناتان، (1379). فردینان‌دو سوسور. مترجم کوروش صفوی. تهران: هرمس.

مجلسی، محمدباقر، (1403ق). بحار الانوار. 111 جلد، چاپ دوم، بیروت: موسسه الوفاء.

هارلند،ریچارد، (1380). ابرساخت‌گرایی: فلسفة ساخت‌گرایی و پساساخت‌گرایی. مترجم فرزان سجودی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.

Halliday.M.A.K & R.Hassan, (1976). Cohesion in English. London: Longman.

Halliday.M.A.K, (1994). Introduction to Functional Grammar,(2^nd ed.). London:Edward Arnold.

Lyons,John, (1977). Semantics. Cambridge: Cambridge University Press.

Saussure. F, (2011). Course in General Linguistics,(2^nd ed.). Translated by: Wade Baskin. NewYork:Columbia University Press.

Silverman,Kaja, (1983). The Subject of Semiotics. NewYork: Oxford University press.

Sturrock,John, (1979).Structuralism and Since: From Levi-Strauss to Derrida. Oxford: Oxford University press.

Wirth, Uwe, (2003). “Derrida and Peirce on Indeterminacy, Iteration, and Replication”. Semiotica. 143 – 1/4: 35-44

فرهنگ رضوی

نشانه‌شناسی حدیث شریف سلسلة‌الذهب

مراجع

مراجع

دوره 2، شماره 7 - شماره پیاپی 7
آذر 1393
صفحه 33-52

نشانه‌شناسی حدیث شریف سلسلة‌الذهب

مراجع

مراجع

دوره 2، شماره 7 - شماره پیاپی 7آذر 1393صفحه 33-52

دوره 2، شماره 7 - شماره پیاپی 7
آذر 1393
صفحه 33-52