2024-03-29T19:57:17Z
http://www.farhangerazavi.ir/?_action=export&rf=summon&issue=5314
فرهنگ رضوی
فرهنگ رضوی
2345-2560
2345-2560
1392
1
3
مفهوم سیاست در مکتب رضوی
اصغر
افتخاری
این واقعیت که سیاست علمی است که در چارچوب اصول اعتقادی و شرایط و مقتضیات زمانی شکل میگیرد، ما را به آنجا رهنمون میشود که بپذیریم تلقیهای واحدی از علم سیاست در عالم خارج وجود ندارد و متناسب با مکاتب و شرایط شاهد شکلگیری دیدگاهها و نظریههای مختلفی در این زمینه میباشیم. نگارنده در مقالۀ حاضر مستند به اصول و مبانی مکتب رضوی که بر گرفته از سیرۀ مبارک امام رضا(ع) است، به این پرسش پاسخ داده که: سیاست چه معنایی در گفتمان اسلامی دارد؟ برای این منظور نگارنده چارچوب نظریای را که به تحلیل سیاست در چهار سطح هستیشناسی، معرفتشناسی، غایتشناسی و روششناسی میپردازد، ارائه نموده است. تحلیل سیرۀ امام رضا(ع) حکایت از آن دارد که: سیاست در مکتب رضوی نه علم قدرت، بلکه علم سعادت است و از این حیث میتوان ادعا نمود که الگوی اسلامی سیاست (مستند به اصول مکتب رضوی) میتواند به نظریهای بدیل برای علم سیاست سکولار جاری بهحساب آید.
سیاست
قدرت
امام رضا(ع)
عرفیگرایی
هستیشناسی
معرفتشناسی
روششناسی
غایتشناسی
2013
11
22
7
27
http://www.farhangerazavi.ir/article_60946_f0d91f27d9a107d6bbffa6a5ae380a4a.pdf
فرهنگ رضوی
فرهنگ رضوی
2345-2560
2345-2560
1392
1
3
نسبت فقه و اخلاق در آموزههای امام رضا(ع)
احمد
پاکتچی
نسبت فقه و اخلاق، نهتنها از دیرباز محل تأمل عالمان دینی بوده و ذهن آنان را مشغولساخته است، بلکه در شرایط امروز، بهدلیل تحولات اجتماعی و فرهنگی گسترده در زندگی بشر و تغییرات رخداده در سبک زندگی، نیاز حسشده به توسعة فقه و نیاز به پاسداشت از جایگاه اخلاق در حیات اجتماعی، بازنگری در این مسئله ضرورتی افزون یافته است. در میان ائمه اطهار(ع) چنین می نماید که امام رضا(ع) ـ بهسبب شرایط اجتماعی و فرهنگی موجود در عصر آن حضرت ـ توجهی خاص به فقه و اخلاق مبذول داشته و در سطح گستردهای به جوانب مختلف این مسئله پرداخته شده است. در این راستا میتوان دریافت که نگرش طیفی به الزامهای دینی، توجه به عللالشرایع و خاستگاههای اخلاقی و انسانی احکام و تکیه بر تأدیب در رفتار دینی و برخی دیگر از شیوههای مواجهة خاص با مسائل شریعت که در احادیث آن حضرت دیده میشود، مبنای استواری برای پیوستگی فقه و اخلاق در آموزههایامام رضا(ع) را فراهم آورده است که درک دقایق آن، میتواند الگویی کارآمد برای بازنگریهای ما در مسائل خود، در عصر حاضر باشد.
اخلاق
فقه
امام رضا(ع)
معارف
2013
11
22
28
49
http://www.farhangerazavi.ir/article_60947_27030eece4a3e9249a1f87f3701b8fe2.pdf
فرهنگ رضوی
فرهنگ رضوی
2345-2560
2345-2560
1392
1
3
گفتمان ولایتعهدی امام رضا(ع) میان دو رویکرد «زیست ـ قدرت» و «زیست ـ سیاست»
حسن
بشیر
طرح موضوع ولایتعهدی امام رضا(ع) توسط مأمون عباسی، یکی از حوادث بسیار مهم تاریخی است که بهشدت با مسئلۀ امامت، حاکمیت و حکومت اسلامی مرتبط بوده و نیازمند تحلیل گفتمانی ویژه میباشد. دورۀ مأمون یک دورة استثنایی در تاریخ عباسیان است که با جریانهای مختلف سیاسی ـ اجتماعی و فرهنگی ـ دینی روبرو بوده که نیازمند ظهور گفتمانی شده است که بر پایۀ «ولایتعهدی» مبتنی میباشد. این مقاله درصدد است تا «گفتمان ولایتعهدی» را بهمثابه یک گفتمان مؤثر در طرح دیدگاههای مربوط به «سلطه» و «تدبیر» بر اساس رویکردهای «زیست ـ قدرت» و «زیست ـ سیاست» مورد تحلیل قرار داده و برخوردهایمأمون عباسی (رویکرد سلطه) و حضرت امام رضا(ع) (رویکرد تدبیر) را بر پایۀ آن و با روش «پدام» مورد ارزیابی قرار دهد.
امام رضا(ع)
مأمون عباسی
ولایتعهدی
زیست ـ قدرت
زیست ـ سیاست
سلطه
تدبیر
2013
11
22
49
87
http://www.farhangerazavi.ir/article_60951_47350a7b0a0fbeef3ea6dce870d5d742.pdf
فرهنگ رضوی
فرهنگ رضوی
2345-2560
2345-2560
1392
1
3
اصول مناظره و آزاداندیشی با تکیه بر مناظرههای امام رضا(ع)
عباس
مصلایی پور
مریم
سلیمی
از شیوههای تبیین معارف دینی در مکتب اهل بیت(ع)، در مواجهه با اندیشههای مخالفان اسلام، مناظرهها و احتجاجهایی بوده است که ائمه معصومین( ع) یا تربیتیافتگان آنها در طول تاریخ انجام دادند. این مقاله که به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی به رشتة تحریر درآمده با نگاه تدبرمحورانه بهدنبال پاسخ به این پرسش اصلی است که مهمترین اصول حاکم بر مناظره و آزاداندیشی از منظر امام رضا(ع) چیست؟ بر اساس تحقیق بهعمل آمده در مناظرههای امام رضا(ع)،آشنایی با مکاتب و مذاهب، بیان اصول و معیارهای عقلانی، آزادگی و روح علمی و تسلط بر علوم از مهمترین اصول مناظره نزد حضرت رضا(ع) است. مهمترین اصول آزاداندیشی نزد آن حضرت، سلامت انگیزه، پاسداشت صاحبان اندیشه، انصاف علمی و جلوگیری از مواردی همچونداوری عجولانه، اسطورهگرایی و شخصیتپرستی، نوگریزی و نوشیفتگی، بیگانهپرستی و خودکمبینی، دلبستگیهای حزبی و جناحی و وابستگی حاکمیت سیاسی است. این اصول کاربردی، میتواند الگویی برای تدوین سند چگونگی یک مناظرۀ صحیح و اخلاقمحور در میان تمامی اندیشمندان ادیان و مذاهب در سراسر دنیا باشد و در این صورت است که میتوان گفت آزاداندیشی، منجر به رفتارهایی که موجب انحطاط ارزشهای اخلاقی انسان است، نمیشود.
مناظره
آزاداندیشی
امام رضا(ع)
اصول مناظره
اصول آزاداندیشی
2013
11
22
89
115
http://www.farhangerazavi.ir/article_60953_8b1e18c8fa9ac6d56acffc33d1c5c570.pdf
فرهنگ رضوی
فرهنگ رضوی
2345-2560
2345-2560
1392
1
3
بررسی محتوایی کتیبههای رواقهای ساختهشده در حرم رضوی در عصر تیموری و صفوی
مهناز
شایسته فر
تاریخ هر کشوری مخزن زندگی انسانها و تمامی روابط انسانی، هنری، مذهبی و غیره میباشد. تاریخ ایران نیز سرگذشت دو سلسلۀ مقتدر ایران چون تیموری و صفویه را در خود دارد که در بزرگترین مکان مذهبی ایران، حرم مطهر امام رضا(ع)، دارای آثار بسیاری هستند. رواقهای ساختهشده در عصر تیموری و صفوی از جمله مهمترین اجرای معماری ایران است که در حرم مطهر امام رضا(ع) واقعاند و آنان آثار مکتوب مذهبی و هنری متفاوتی دارند که این تفاوت از بانیان آنان نشئت میگیرد. هدف این نوشتار بررسی تفاوتها و اشتراکهای رواقهای دو دورۀ تیموری و صفویه است. روش بررسی اینگونه است که محتوای کتیبهای قرآنی مفهومیابی شدهاند و کتیبههای دعایی و اشعار فارسی با هم تطبیق داده شدهاند تا بتوانیم سؤال اصلی نوشتار را بررسی کنیم. با بررسیهای انجامشده، یکی از نتایج بهدستآمده نشان میدهد که در دورۀ تیموری توجه بیشتری به مضامین قرآنی میکردند اما در دورۀ صفویه تزیین هنری بیشتر از مضامین قرآنی نمود دارد.
سیرۀ رضوی
کتیبههای قرآنی
دعایی
حدیثی
اشعار فارسی
تیموری
صفویه
رواق حرم امام
2013
11
22
117
147
http://www.farhangerazavi.ir/article_60954_cb8b4555f50ba03c0e108fbd8d25ba8e.pdf
فرهنگ رضوی
فرهنگ رضوی
2345-2560
2345-2560
1392
1
3
آرایههای بدیعی صحیفةالرضا
مصطفی
اسفندیاری
حمید
عباس زاده
علی رضا
نادریان لایین
مقالۀ پیش رو در پی آن است که زیبایی فنون بیانی سخنان امام رضا(ع) را در کتاب صحیفةالرضا آشکار سازد. این صحیفه دربردارندۀ بخشی از میراث گرانبهایی است که امام رضا(ع) بهجای گذاردهاند؛ آن بزرگوار در این اثر، مبادی اسلام و ارزشهای اخلاقی را بهواسطۀ سخنانی مملو از تصاویر بدیعی بیان میکنند. امام رضا(ع) فنون بدیعی مختلف را همچون: جناس، سجع، ازدواج و... در سخن خویش بهکار گرفتهاند، ایشان سعی نمودهاند با کمک این صور بدیعی بر عمق معنی و تأثیرگذاری کلام خویش بر مخاطب بیافزایند و در این راه ظرفیتهای تعبیری و الهامبخشی را که این فنون بر سخن میافزاید و زیبایی آنرا فزونی میبخشد بهکار گرفتهاند؛ بیآنکه با سخنان دینی خود از ذخیرۀ معنوی ـ دینی خود فاصله بگیرند. نویسندگان مقاله با پژوهشی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای، تصاویر بدیعی و اهمیت و تأثیر آنها را بر القای بهتر کلام و مفهوم بررسی میکنند، در این راه از نمونههایی از صحیفۀالرضا بهره برده میشود تا اینکه پرده از چهرۀ زیباییهای این صحیفه برگیرند.
صحیفۀ امام رضا(ع)
فنون بلاغی
زیباییهای بدیعی
آرایههای لفظی و معنوی
2013
11
22
148
179
http://www.farhangerazavi.ir/article_60955_5fa130a8719382db8d2de2058477eee6.pdf