2024-03-28T20:35:40Z
http://www.farhangerazavi.ir/?_action=export&rf=summon&issue=5311
فرهنگ رضوی
فرهنگ رضوی
2345-2560
2345-2560
1394
3
9
روشهای فرهنگی امام رضا(ع) در خصوص زنده نگهداشتن یاد و نام امام حسین(ع)
مهدی
اکبرنژاد
پیمان
صالحی
در قیام شکوهمند حسینی، به مدد معماری هوشمندانه و شجاعت دوراندیشانة آن یگانة دوران، تمامی ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی واقعة کربلا، چنان سنجیده و در آرایشی بیبدیل، در کنار هم قرار گرفتند که سیر زمان، دم به دم بر استحکام، عمق و اثرگذاری آن میافزاید. با اینحال، یکی از مهمترین دلایل این اثرگذاری، سیرة ائمه اطهار(ع) در زنده نگهداشتن یاد و راه سیدالشهدا(ع) است. این مقاله، تلاش کرده تا روشها و رویکردهای فرهنگی امام علیبن موسیالرضا(ع) را بهمنظور پاسداشت و محافظت از قیام سالار شهیدان(ع)، مورد بررسی قرار دهد. نتایج نشان از آن دارد که حضرت برای زنده نگهداشتن یاد و راه سیدالشهدا(ع)، روشها و راهکارهای ویژهای داشتند، ازجمله: تبیین جایگاه والای امام حسین(ع) در میان سایر ائمه(ع)، ابراز تنفر از قاتلان آن حضرت، تبیین نتایج بیحرمتی و احترام نسبت به عاشورا، ترغیب شاعران به مرثیهسرایی بر سالار شهیدان(ع)، توصیه به روزهداری در ماه محرم، تقدیس تربت سالار شهیدان(ع)، توصیه به زیارت قبر آن حضرت و تعیین زمانها و دعاهای مخصوص برای آن و تبیین نتایج این زیارت مانند: رسیدن به قرب الهی، برخورداری از شفاعت و برابری آن با حج، برپایی سوگواری و بیان نتایج آن همچون حفظ دستاوردهای نهضت عاشورا، آگاهی از حقیقت دین، پیوند با سیدالشهدا(ع)، آمرزش گناهان و رهایی از هول و هراس روز قیامت.
امام رضا(ع)
امام حسین(ع)
محرم
عاشورا
رویکردهای فرهنگی
حفظ دستاوردها
2015
05
22
7
36
http://www.farhangerazavi.ir/article_45971_b7bbc0230dea9db6780d3ff3b6ea7df4.pdf
فرهنگ رضوی
فرهنگ رضوی
2345-2560
2345-2560
1394
3
9
اصول علمی و اخلاقی مناظره های رضوی
فریبا
رضازاده کهنگی
علیرضا
فارسینژاد
مناظره بهعنوان سنّتی با جایگاه ویژه در فرهنگ اسلام، نیازمند اصول و مبادی خاصی بوده که لازمة موفقیت در آن، فراگیری و رعایت این اصول و موازین است. در یک نگاه، این اصول به دو دستة علمی و اخلاقی تقسیم میشوند: اصول علمی، مهارتها و علومی است که مناظرهکننده باید پیش از ورود به عرصة مناظره، به آنها مجهز باشد. امّا صِرف مجهز بودن به علوم لازم و رعایت نکات فنی در ارتباط با هر گفتگو کافی نیست، بلکه رعایت اصول اخلاقی نیز برای اثرگذاری در طرف مقابل و احیاناً شنوندگان لازم است.در این راستا و با هدف ارائه الگویی کاربردی، سه اصل علمی استفاده از جدال احسن، بهرهگیری از استدلال عقلی و پرهیز از مغالطه و سه اصل اخلاقی رعایت ادب، پرهیز از نقد شخصیت افراد و پرهیز از ستیزهجویی و تعصب، بهعنوان مهمترین اصولی که امام هشتم(ع) ملتزم به رعایت آنها بودند، تبیین شده است.
مناظره
اصول مناظره
اصول علمی
اصول اخلاقی
امام رضا(ع)
2015
05
22
37
58
http://www.farhangerazavi.ir/article_45972_f2f82c31eca2583a2cd2ae8d0e6c38d6.pdf
فرهنگ رضوی
فرهنگ رضوی
2345-2560
2345-2560
1394
3
9
علیبن موسیالرضا(ع) و سبک زندگی اسلامی در روابط اجتماعی
سیدحسن
قریشیکرین
حمید
فاضل قانع
آرمان
فروهی
سبک زندگی، شامل مجموعهای از رفتارها و الگوهای کنش افراد بوده که معطوف به ابعاد هنجاری و معنایی زندگی اجتماعی است و از آنجا که آموزههای دینی بر شکلگیری و تثبیت باورها، ارزشها و هنجارهای اجتماعی اثرگذارند، میتوان گفت الگوهای رفتاری پذیرفتهشده در یک گروه اجتماعی، به میزان زیادی متأثّر از آموزههای دینی و گروههای مرجع معرفیشده از سوی دین است. نمود آشکار سبک زندگی را میتوان در حوزة روابط اجتماعی جست که در این زمینه، اسلام بهترین الگوی رفتاری را سیرة پیامبر گرامی اسلام(ص) و خاندان ایشان معرفی کرده است. در این راستا، رفتار و گفتار امام رضا(ع)، بهدلیل شرایط خاص اجتماعی ایشان، مورد توجه نوشتار حاضر قرار گرفت. عصر امام رضا(ع) بهعلت قرار گرفتن در کانون زندگی ایرانیان و وجود حرم مبارکشان در ایران، مورد توجه بیشتری است و الگوگیری از سبک زندگانی ایشان بهعلت ارتباط روحی میتواند اثر فراوانی داشته باشد. مقالة پیشرو با استفاده از روش کتابخانهای و به شیوة تحلیلیـتوصیفی به این سؤال میپردازد که امام رضا(ع) در زمینة آراستگی، همیاری، اخلاقگرایی و تعامل فرهنگی در ساحت نظری و عملی چگونه عمل کردهاند؟
سبک زندگی
امام رضا(ع)
اسلام
روابط اجتماعی
الگوی رفتار
2015
05
22
59
86
http://www.farhangerazavi.ir/article_45973_683d749b52fdccfdc537c09043f186e2.pdf
فرهنگ رضوی
فرهنگ رضوی
2345-2560
2345-2560
1394
3
9
طراحی محتوایی و ساختاری پرتال زیارت مجازی اماکن متبرکة شیعه
مسلم
علیمهدی
مهدی
منتظرقائم
امروزه با فراگیری فناوریهای نوین ارتباطی ازجمله اینترنت، بسیاری از افراد پاسخ برخی از نیازهای خود مانند نیازهای مذهبی را با استفاده از این ابزار رسانهای پیجویی میکنند. از مواردی که در این بستر ارتباطی توسط کاربران مسلمان و بهخصوص شیعه دنبال میشود، زیارت است. ارائة این خدمات، نیاز به شکلگیری فضایی تخصصی در اینترنت دارد. بر این اساس هدف از نوشتار پیشرو، مطالعة سایتهای زیارتیـ مذهبی بهمنظور طراحی محتوایی و ساختاری پرتالی تخصصی با موضوع زیارت مجازی اماکن متبرکة شیعه است. برای این منظور 23 سایت زیارتیـ مذهبی بهصورت گزینشی انتخاب و با بهرهگیری از روش تحلیلمحتوای کیفی مورد مطالعه قرار گرفتند، در نتیجه، 89 مؤلّفة محتوایی و ساختاری شناسایی شدند. این مؤلّفهها شامل 21 مؤلّفة ساختاری و 69 مؤلّفة محتوایی هستند که در 12 طبقة کلی 1. زیارت؛ 2. تعامل با سایت؛ 3. خدمت به حرم؛ 4. آشنایی بیشتر؛ 5. رسانهها؛ 6. اطلاعرسانی؛ 7. گروههای زیارتی؛ 8. مدیریت زمان و برنامهها؛ 9. آموزش و پژوهش؛ 10. نرمافزارها؛ 11. تجارت؛ 12. شاخصهای ساختاری دستهبندی شدند.با توجه به مؤلّفههای شناساییشده، دو الگوی محتوایی و ساختاری معرفی و پس از مرور مکرر ساختارها و جانمایی خدمات در سایتهای مورد مطالعه، الگوهای ساختاری سهگانهای شامل صفحة پیشدرآمد، صفحة خانگی و نقشة سایت برای پرتال زیارت مجازی اماکن متبرکة شیعه پیشنهاد شده است.
زیارت
زیارت مجازی
تحلیلمحتوای کیفی
پرتال
اماکن متبرکه
2015
05
22
87
124
http://www.farhangerazavi.ir/article_45974_194eca0fe01dc27c31fb53b043886176.pdf
فرهنگ رضوی
فرهنگ رضوی
2345-2560
2345-2560
1394
3
9
محسنات لفظی در کلام امام رضا و امام سجاد(ع)
مصطفی
اسفندیاری (فقیه)
حسن
عبداللهی
علیرضا
نادریان لایین
کلام امامان معصوم(ع) در کنار معانی والای انسانی که نشان از روحیة متعالی و اندیشة اسلامی ایشان دارد، مملو از واژگان و ترکیبهای زیبا و تأمّلبرانگیزند که روح آدمی را جلا میدهند. بیان ظرافتهای بلاغی در کلام این بزرگان، امری ضروری است. از این روی شرح و بسط این موضوع از تکالیف مهم دانسته شده و در نوشتار حاضر به موازنة محسنات لفظی در کلام امام رضا و امام سجاد(ع) همت گماشته شده است تا توانایی این بزرگواران برای مخاطب آشکار شود. آن بزرگواران سخنان و نصایح گهربار خویش و مبادی اسلام و ارزشهای اخلاقی را در قالب سخنانی مملو از تصاویر بدیعی بیان کرده وصنعتهای لفظی مختلفی چون جناس، سجع و.. را بهکار گرفتهاند تا بر عمق معنی و تأثیرگذاری کلام خویش بیافزایند و تأثیر و زیبایی آنرا دوچندان کنند، بیآنکه از عمق معانی دینی ذرهای بکاهند.در این مقاله که با روش توصیفیـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای نگارش یافته، سعی بر آن است به موازنة نمونههایی از محسنات لفظی سخنان این دو امام(ع) که در کنار معانی والا و ترکیبهای بینظیر در پوشش صنایع بدیعی جای گرفتهاند و از طبع دلکش ایشان برآمده است، پرداخته شود.
امام رضا
امام سجاد(ع)
سجع
جناس
فنون بلاغی
محسنات لفظی
2015
05
22
125
152
http://www.farhangerazavi.ir/article_45975_cf85227e39c45df042f719ca32c2815a.pdf
فرهنگ رضوی
فرهنگ رضوی
2345-2560
2345-2560
1394
3
9
مقایسة اهداف مبارزاتی امام رضا(ع) و انبیای الهی
معصومه
رودی
مرتضی
حسینیشاهرودی
در این مقاله، میزان تطبیق اهداف مبارزاتی امام رضا(ع) با انبیا(ع) پیگیری میشود. مبارزههای پیامبران(ع) علیه چهار عامل اصلی طاغوت، جهل، خرافه و بیعدالتی و ستم بود. این مطالعه نشان میدهد که جهتگیریهای امام رضا(ع) نیز دقیقاً در راستای مبارزه با این عوامل است. نشر معارف دین و مبارزه در سکوت، افشاگری علیه حکومت و پیشنهاد راهکار خلاصی برای شیعیان زندانی، از شیوههای مبارزة ایشان علیه حکومت هارون و مأمون بود. امام هشتم(ع) همچنین با پرهیز از پذیرش خلافت و برخورد قاطع و صبورانه در تدوین شرایط پذیرش ولایتعهدی و شرکت در مناظرهها، نماز عید فطر و طلب باران، ضمن دخالت نکردن در کشورداری، با حکومت مأمون جنگیدند. همچنین افشاگری نسبت به ظلمهای هارون و مأمون و تلاش در آزادسازی شیعیانی که بیگناه اسیر بودند و تدوین شرایطی خاص برای پذیرش ولایتعهدی نمایانگر مبارزههای ایشان با بیعدالتی است. حضور در مناظرههای علمی، راهاندازی کلاسهای معارف، تربیت شاگردان و نشر تعالیم اسلامی، از تلاشهای امام رضا(ع) در مبارزه با جهل بود. ارائة استدلالهای عقلی محکم علیه الوهیت عیسی(ع) و مبارزه با غالیانی که اهل بیت(ع) را همتای خدا میدانستند، نمونههایی از مبارزة ایشان با خرافه و موهوم است.
مبارزه
جهل
خرافه
طاغوت
عدالت
2015
05
22
153
196
http://www.farhangerazavi.ir/article_45977_54ac79c8cc88e830fdeb6b2002edb0ea.pdf
فرهنگ رضوی
فرهنگ رضوی
2345-2560
2345-2560
1394
3
9
ساختار حمایت های مالی از زنان در نظام حقوقی اسلام (با تمرکز بر روایتهای امام رضا(ع))
منصوره
فصیح رامندی
اسلام با تبیین سیمای حقیقی زن و زدودن غبار اوهام و خرافه، حقوق مالی فراوانی را برای وی ثابت کرد و ترسیم مالکیت مالی زن در سه فرض مالکیت اصلی، تبعی و حمایتی مهمترین دلیل بر توجه این نظام حقوقی بر حفظ حقوق زنان است. بر اساس این ساختار حمایتی مالی، تمام داراییهای قانونی متعلق به زن (ارث، مهر، نفقه، درآمد حاصل از کسب و ...)، ملک مطلق اوست و در انجام هر گونه تصرفی در آن مختار است؛ برخلاف حقوق مالی متعلق به شوهر که فرزندان، همسر و پدر و مادر، بهعنوان افراد تحت تکفل، در مصرف آن شریک هستند و حتی با ضمانت اجرای کیفری، حق مطالبه از درآمدهای مالی وی را دارند. این نوشتار درصدد است تا با مداقه در حقوقی چون ارث، دیه، مهریه، نفقه و تقسیم این حقوق در قالب سه ساختار مالکیتی، نظام حمایتی مالی از زنان در نظام حقوقی اسلام را بر اساس مستنداتی چون آیات و روایتهای معصومان(ع) با تمرکز بر روایتهای حضرت رضا(ع) مورد بررسی قرار دهد.
حقوق
حقوق زن
حقوق مالی
حقوق اسلام
مالکیت
2015
05
22
197
225
http://www.farhangerazavi.ir/article_45978_2b2705c07b4656171c4184a8b5fb009e.pdf