ORIGINAL_ARTICLE
تصویر آفرینش در مناظره عِمران صابی با امام رضا (ع)
مناظره عِمران صابی با امام علی بن موسیالرضا(ع) سه محور عمده دارد: ذات و صفات الهی، کیفیت آفرینش و ویژگیها و اقسام آفریدگان. اهتمام نوشتار پیشِ رو بر بسط و شرح محور دوم ( کیفیت آفرینش) است. این مقاله میکوشد تا با روش توصیفی ـ تحلیلی ضمن ارائه تصویری از گفتار امام(ع)، تبیینها و تفسیرهای مختلف را احصا و منطق حاکم بر آن را آشکار کند. بحث کیفیت آفرینش بر سه موضوع اساسی استوار است: نحوه آفرینش، هدف آن و نسبت آفریننده و آفریده. نگارنده نخست جایگاه و مختصات این مناظره را ترسیم کرده، آن گاه جوانب و پیشینه مباحث مطرحشده در هر موضوع مورد بحث قرار گرفته است. بسط و شرح گفتار امام(ع) و بررسی و نقدِ تفسیرهای آن بخش اصلی متن را شامل میشود.
http://www.farhangerazavi.ir/article_16925_75d297413f78fe3ad12248ff2eb69475.pdf
2016-08-01
7
30
امام رضا(ع)
عِمران صابی
آفرینش
تمثیل آینه
جواد
شمسی
1
نویسنده
LEAD_AUTHOR
عباس
جوارشکیان
2
نویسنده
AUTHOR
قرآن کریم.
1
ابنبابویه، محمد بن علی (1372)، عیون اخبار الرضا (ع)، ترجمه: حمیدرضا مستفید، علیاکبر غفاری، ج 1، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
2
ابنسینا، حسین بن عبدالله (1403)، الاشارات و التنبیهات، الجزء الثالث، طبعالثانی، قم: مرکز النشر الکتاب.
3
--------------------- (1405)، الشفاء: المنطق، الجزء الثالث، قم: مکتب آیتاللهالعظمی مرعشی نجفی العامه.
4
جعفری، محمدتقی (1366)، "تفسیری بر احتجاج امام علی بن موسیالرضا(ع) با عِمران صابی"، مجموعه آثار دومین کنگره جهانی امام رضا (ع)، ج 1، مشهد: آستان قدس رضوی، صص. 489-582.
5
جوادی آملی، عبدالله (1383)، فلسفه الهی از منظر امام رضا(ع)، ترجمه: زینب کربلایی، قم: مرکز نشر اسراء.
6
حلّی، حسن بن یوسف (1386)، الجوهر النضید، ترجمه: منوچهر صانعی درهبیدی، چاپ ششم، تهران: حکمت.
7
خراسانی، شرفالدین (1368)، ابداع؛ در دائره المعارف بزرگ اسلامی، ویرایش اول، ج 2، تهران: انتشارات دائره المعارف بزرگ اسلامی.
8
دوازدهامامی مطلق، اصغر (1392)، "بینونت خالق و مخلوق با تأکید بر مناظره عِمران صابی با امام رضا(ع)"، سفینه، شماره 10، صص 40-54.
9
دهخدا، علیاکبر (1377)، لغتنامه دهخدا، دوره دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
10
راغباصفهانی، حسین بن محمد (1412)، مفردات فی غریب القرآن، بیروت - دمشق: دار العلم و الدار الشامیه.
11
سیدان، سید جعفر (1391)، توحید از نگاه وحی، فلسفه و عرفان، قم: دلیل ما.
12
شانظری، جعفر و عسگری، قاسم (1391)، "بررسی و نقد سنخیت علت و معلول در فلسفه اسلامی"، پژوهشهای فلسفی – کلامی، شماره 213، صص 25-42.
13
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم (1366)، شرح اصول الکافی، به تصحیح محمد خواجوی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
14
طباطبایی، سید محمدحسین (1377)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج 3، چاپ دهم، تهران: صدرا.
15
----------------------- (1383)، بدایه الحکمه، ترجمه و شرح علی شیروانی، ج 3، چاپ ششم، قم: بوستان کتاب.
16
نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (1367)، الاساس الاقتباس، چاپ سوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
17
عطاردی، عزیز الله (1413)، مسند الامام الرضا(ع)، الجزء الاول، بیروت: دارالصفوه.
18
کاکایی، قاسم (1380)، "وحدت وجود: تجربه، تعبیر، تمثیل"، اندیشه دینی. شماره 42، صص 79-112.
19
کلینی، محمدبن یعقوب (1369)، اصول کافی، ج 1، ترجمه: هاشم رسولی و جواد مصطفوی، تهران: کتابفروشی اسلامیه.
20
کمپانیزارع، مهدی (1389)، "مناظره امام رضا(ع) با عِمران صابی"، اطلاعات حکمت و معرفت، شماره 59، صص 54-58.
21
محقق، مهدی (1366)، نهضت ترجمه و نشر علوم بیگانگان در زمان حضرت رضا (ع)، مجموعه آثار دومین کنگره جهانی امام رضا(ع)، ج 1، مشهد: آستان قدس رضوی، صص 246-279.
22
مختارینایینی، بهاءالدین محمد و هزار، علیرضا (1380)، "شرح حدیث عِمران صابی"، میراث حدیث شیعه، شماره 6. صص 463-478.
23
مرتضوی، سید محمد (1375)، نهضت کلامی در عصر امام رضا(ع)، مشهد: آستان قدس رضوی.
24
مصباحیزدی، محمدتقی (1391)، آموزش فلسفه، ج 2، قم: انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى.
25
مطهری، مرتضی (1370) درسهای الهیات شفاء، ج 2، تهران: حکمت.
26
مظفر، محمدرضا (1380)، المنطق، ترجمه: منوچهر صانعی درهبیدی، تهران: حکمت.
27
مکارمشیرازی، ناصر (1388)، مناظرات تاریخی امام رضا(ع) با پیروان مذاهب و مکاتب دیگر، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
28
ORIGINAL_ARTICLE
راهبردهای تقریب ادیان و مذاهب در سیره رضوی با تأکید بر مناظرات و احتجاجات
این نوشتار راهبردهای امام رضا(ع) را در تقریب ادیان و مذاهب واکاوی کرده است؛ با این هدف که این راهبردها را برای وحدت مذاهب اسلامی در جهان معاصر شناسایی و معرفی کند. امام رضا(ع) همچون دیگر امامان(ع) با برخورداری از بینش قرآنی و با تأسی از سیره نبوی، همواره بر تقریب ادیان و مذاهب در عرصههای بیان، نظر و عمل اهتمام میورزیدند. در سیرۀ رضوی، ادیان آسمانی با وجود جلوههای متفاوت، ماهیتی واحد دارند و همین ویژگی، همزیستی آنها را امکانپذیر کرده است. پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی بوده و اطلاعات مورد نیاز آن، به روش اسنادی و با مطالعة کتابها و مقالهها گردآوری شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد نگرش امام رضا(ع) به ادیان الهی، در جهت تقریب مذاهب و آشکار ساختن همگرایی آنها بوده است. گفت و گوی سازنده با سایر ادیان، تأکید بر آگاهیهای دینی و انگارههای مشترک در ادیان، التزام به اخلاق در روابط انسانی با پیروان دیگر ادیان، تأکید بر اصل توحید و بازنمایی مبانی اعتقاد اسلامی در متون ادیان الهی و ... از جمله راهبردهای آن حضرت بوده است.
http://www.farhangerazavi.ir/article_16934_2c8fea0a0c3e1a93acd74c8024f38522.pdf
2016-08-01
31
54
راهبردهایتقریب
ادیان
مذاهب
سیره رضوی
امام رضا(ع)
فاطمه
خادمی
1
نویسنده
AUTHOR
عشرت
صادقی
2
نویسنده
AUTHOR
ام البنین
چابکی
3
نویسنده
AUTHOR
منابع
1
- قرآن.
2
- نهجالبلاغه (1326)، ترجمه فیضالاسلام، تهران: فیضالاسلام.
3
- آل بحرالعلوم، محمدصادق، حواشی فرق الشیعه (نک: نوبختی).
4
- ابراهیم زاده، عبدالله و علی نوری، علیرضا(1383)، ادیان الهی و فرق اسلامی، ج 1، قم: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، پژوهشکده تحقیقات اسلام.
5
- ابنبابویه، محمد بن علی(1413)، من لایحضره الفقیه، قم: جامعه مدرسین.
6
- ابنبابویه، محمد بن علی (1391)، عیون اخبارالرضا، 2جلد، ترجمه محمد رحمتی شهرضا، قم: پیام علمدار.
7
- ابنحنبل، احمد(بی تا)، المسند، بیروت: دارالصادر.
8
- ابنمنظور، محمد بن مکرم (1405ق)، لسان العرب، ج 1، قم: نشر ادب الحوزه.
9
- ابنندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص 353 .
10
- ابنانس، مالک (1416قمری)، الموطأ، (تحقیق محمدفؤاد عبدالباقی)، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
11
- اتحادیه جهانی علمای مسلمان(1389)، منشور اتحادیه جهانی علمای مسلمان، (ترجمه محمد مقدس)، تهران: مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی.
12
- ابنحنبل، احمد، (1313ق)، ج4.
13
- اربلی، علیبنعیسی(بیتا)، کشف الغمه فی معرفه الائمه، با مقدمه ابوالحسن شعرانی، ج 3، قم: ادب الحوزه.
14
- اصفهانی، راغب(1387)، المفردات الفاظ القرآن، ترجمه حسین خداپرست، قم: نویداسلام.
15
- برقی، احمد(1331)، المحاسن، به کوشش جلالالدین محدث، تهران.
16
- حسینی، جعفر مرتضی(1373)، زندگی سیاسی هشتمین امام(ع)، ترجمه سید خلیل خلیلیان، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
17
- خسروی، موسی (۱۳۸۰)، زندگانی حضرت علی بن موسی الرضا(ع)، ترجمه جلد ۴۹ بحار الأنوار، تهران: نشر اسلامیه.
18
- درخشه، جلال؛ حسینی، فائق (1391)، سیاست و حکومت در سیره امام رضا(ع)، تهران: بنیاد بین المللی فرهنگی هنری امام رضا(ع).
19
- دهخدا، علی اکبر(بیتا)، لغت نامه، جلد 24 و 46، تهران: سیروس.
20
- رافعی، مصطفی، اسلامنا فی التوفیق بین السنه و الشیعه(1403 ق)، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات.
21
- سپنجی، امیر عبدالرضا؛ مؤمن دوست، نفیسه (1390)، «اقناع و تغییر نگرش، جایگاه آن در سیره ارتباطی امامان معصوم(ع)؛ مروری بر مناظرات مکتوب حضرت امام رضا(ع)»، دو فصلنامه علمی پژوهشی دین و ارتباطات، سال 18، شماره2 (40).
22
- سیاوشی، کرم؛ سلیمانیفر، ندا، «راهکارهای تقریب مذاهب در سیره و گفتار امام رضا(ع)»، فصلنامه علمی – ترویجی مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی (فروغ وحدت)، سال دهم، شماره 39(بهار 1394).
23
- شیخوند، زهرا(1391)، «نقش امام رضا(ع) در وحدت اجتماعی و تقریب مذاهب اسلامی»، مجموعه مقالات جشنواره بین المللی امام رضا(ع)، امید مهر.
24
- صابری، معصومه(1391)، «راهبردهای تقریب مذاهب در سیره امام رضا(ع)»، مجموعه مقالات جشنواره بین المللی امام رضا(ع)، امید مهر.
25
- صادقیان، محمد (بهار1387)، «نگاهی به شیوه مناظره امام رضا(ع)»، مشهد: فصلنامه مشکوه، شماره 102: 76-60.
26
- صفری فروشانی، نعمت الله(1388)، «تحلیلی بر قیامهای علویان در دوران امام رضا(ع)»، فصلنامه علمی- پژوهشی شیعهشناسی، سال هفتم، شماره26.
27
- طبرسی، ابنمنصور احمد بن علی(1386)، الاحتجاج، ج 2، نجف: النعمان للطباعه و النشر.
28
- فرع شیرازی، سید مصطفی(آذر1393)، تبیین ارتباط با ادیان و مذاهب در سیرهی رضوی، http://kemb.ir/index.php.
29
- فرهمندی، علیرضا(شهریور 1392)، وحدت اسلامی در کلام امام رضا(ع)، http://yamoeinazzoafa.blogfa.com/category/.
30
- کریمینیا، محمد مهدی (1383)، همزیستی مسالمت آمیز در اسلام و حقوق بین الملل، قم: مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی.
31
- کریمی، محمود؛ میرحسینی، یحیی(1393)، «گونه شناسی روشهای مقابله با ادیان و مذاهب در سیره امام رضا(ع)»، مجموعه مقالات همایش علمی - پژوهشی امام رضا(ع)؛ ادیان، مذاهب و فرق، تهران، http://tarikh.imam.miu.ac.ir.
32
- کلینی، ابوجعفرمحمد بن یعقوب(1363)، الاصول الکافی، ج 8، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
33
- ---------------------(1429ق)، الاصول الکافی، قم: دارالحدیث.
34
- -------------------- (1388ق)، الاصول الکافی، به کوشش علی اکبر غفاری، تهران.
35
- گنجور، مهدی(1390)، «امام رضا(ع) و الگوی رفتار ارتباطی با پیروان سایر ادیان و مذاهب (مسئلۀ پلورالیسم دینیِ "هنجاری" در فرهنگ رضوی)»، فصلنامه علمی- پژوهشی شیعهشناسی، شماره 34: 59.
36
- لگنهاوزن، محمد (بی تا)، اسلام و کثرتگرایی دینی، ترجمۀ نرجس جواندل، تهران: طه.
37
- متقى هندى، على بن حسام الدین(بیتا)، کنزالعمال، (تحقیق شیخ بکرى حیانى و شیخ صفوة السقا)، بیروت: مؤسسه الرساله.
38
- مجلسی، محمدباقر(1403ق)، بحارالانوار، ج 49، بیروت: مؤسسه الوفاء.
39
- -------------(1375)، قم، جلاء العیون.
40
- مصباح یزدی، محمدتقی؛ «گفتوگو (در باب گفتوگوی ادیان و تمدنها»؛ کتاب نقد؛ ش ۹ و۱۰، ۱۳۷۷ـ ۱۳۷۸.
41
- میرحسینی، یحیی؛ کریمی، محمود(1392)، «روشهای رویارویی امام رضا(ع) با پیروان ادیان، فرق و مذاهب اسلامی»، فصلنامه مطالعات فرهنگ – ارتباطات، پاییز شماره 23.
42
- نوبختی، حسنبنموسی(1355ق)، فرقالشیعه، به کوشش محمد صادق آلبحرالعلوم، نجف.
43
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تغییرات انتخاب نام "رضا" در ایران (1340-1389)
این پژوهش با هدف بررسی روند تغییرات رویکرد به انتخاب نام "رضا" در طی 50 سال اخیر (1340-1389) در ایران بر مبنای آمار منتشر شده توسط سازمان ثبت احوال کشور صورت گرفته است. دیدگاه بوردیو درباره ذائقه به عنوان چارچوب نظری پژوهش انتخاب شده است. بر اساس این دیدگاه، هر رفتار و نگرشی با توجه به ماهیت اجتماعی آن، ذیل مفهوم ذائقه قابل تبیین و ردیابی است. بنابراین، نامگزینی نیز با توجه به این ویژگی، تحت سیطره ذائقههای مختلف اجتماعی، در برهههای مختلف تاریخی و بسترهای متفاوت فرهنگی قرار دارد و با تغییر ذائقه، دچار تغییر و تحول میشود. با توجه به این رویکرد نظری، در این پژوهش تلاش شده است تبیینی از روند تغییرات نامگزینی و برخی دلایل محتمل واکاوی و شناسایی شود. با وجود تغییر و تحولات سیاسی و اجتماعی و به تبع آن برنامههای فرهنگی رسمی در ایران طی 50 سال، مشاهده میشود متوسط نسبت انتخاب نام رضا طی این سالها حدود 2.4 درصد شده و انتخاب این نام بین رتبه چهارم و چهاردهم برای متولدان پسر در نوسان بوده است. افزایش رویکرد به انتخاب نام رضا در اوایل دهه 50 تا وقوع انقلاب اسلامی، به نوعی نشانگر تغییر تفکر و سلیقه مردم و رویآوری مشتاقانهتر به فرهنگ اسلامی بوده که در شئون مختلف و از جمله انتخاب نام بروز یافته است. با پیروزی انقلاب اسلامی، ضمن گسترش اندیشهها و آموزههای اسلامی در جامعه، سرعت رشد رویکرد به نام رضا کاهش یافته و ترکیبات حاوی نام رضا ترجیح بیشتری داشته است. عرضه منابع فرهنگی متعدد، امکان دسترسی به دامنه اسامی بیشتری را فراهم آورده و از سوی دیگر، تغییرات فرهنگی و ذهنی مردم منجر به تنوعطلبی و رویآوری به اسامی جدید و در نتیجه کاهش رویکرد به انتخاب نام رضا شده است.
http://www.farhangerazavi.ir/article_16937_d7f05011b358e8e60795823091dd29be.pdf
2016-08-01
55
72
امام رضا(ع)
نام گزینی
بوردیو
ذائقه اجتماعی
ایران
روح اله
جلیلی
1
نویسنده
AUTHOR
محمدتقی
ایمان
2
نویسنده
AUTHOR
لیلا
زندی
3
نویسنده مسئول
LEAD_AUTHOR
منابع و مآخذ
1
آنیزاده، علی و بهروز چهری. (1392). نقش مجموعه های تلویزیونی در فرهنگ نام گزینی. فصلنامه فرهنگ مردم ایران. شماره 34 پاییز 1392. صص 28-9
2
ترنر، جاناتان. اچ. (1393). نظریههای نوین جامعهشناختی. ترجمه علیاصغر مقدس و مریم سروش. تهران: جامعهشناسان.
3
رجبزاده، احمد. (1378). تحلیل اجتماعی نامگذاری. تهران: سروش.
4
ریتزر، جرج. (1382). نظریه جامعهشناسی در دوران معاصر. ترجمه محسن ثلاثی. تهران: علمی. چاپ هفتم.
5
طیب، محمدتقی و بتول علینژاد. (1382). بررسی گرایشهای جدید نامگزاری در اصفهان از دیدگاه زبانشناختی. مجله علمی- پژوهشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، دوره دوم، شماره 32 و 33. صص 58 – 23.
6
عبدی، عباس(1376). تحول نامگذاری کودکان تهرانی(1345 تا 1374)، تهران: حنانه.
7
گرونو، یوکا. (1392). جامعهشناسی سلیقه. ترجمه مسعود کیانپور. تهران: مرکز.
8
نجاتیحسینی، سید محمود و سمیه افشار(1388). تحول نامگذاری فرزندان در شهر تهران. مجله پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه. شماره سوم. صص 158-141.
9
نظری، علیاشرف؛ علی حسنپور و محسن حسنپور. (1391). فرهنگ، سیاست نامگذاری و بازنمایی هویت: بررسی مجموعههای طنز صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران در دهه 1380 ه. ش. فصلنامه تحقیقات فرهنگی. دوره پنجم. شماره 4. صص 22-1.
10
همتبناری، علی(1377). امام رضا(ع) و تربیت فرزند. مجله فرهنگ کوثر. شماره 17. صص 45 – 40.
11
Anyachonkeya, Ngozi. (2014). Naming in Igbo Land: A Linguistic and Cultural Study. Mediterranean Journal of Social Sciences. Vol 5, No 17. Pp.113-122.
12
Bourdieu, Pierre (1984), Distinction. A Social Critique of the Judgement of Taste, Routledge, London.
13
Habibi, N. (1992) “Popularity of Islamic and Persian names in Iran before and after the Islamic revolution”، International Journal of Middle East Studies. No. 24. pp. 253-260. Published online: 29 January 2009.
14
ORIGINAL_ARTICLE
جلوههای اوصاف رضوی در خراسانیهای یدالله بهزاد کرمانشاهی
یدالله بهزاد کرمانشاهی(1304- 1386) از شاعران متعهدِ معاصر است که عشق به معصومین و اهل بیت(ع) یکی از بنمایههای اصلی شعر او را تشکیل میدهد؛ بهگونهای که بنمایة بخشی از شعرهای او در مجموعة«گلی بیرنگ» و «یادگارِمهر» بازتاب باورها و اعتقادات مذهبی شاعر در این زمینه است. پژوهش حاضر جلوههای فرهنگ رضوی را در قصیدة «خراسانیها» از دفتر شعری "گلی بیرنگ" یدالله بهزاد کرمانشاهی تحلیل و بررسی خواهد کرد و یافتههای آن نشان میدهد که سخنان گوهرخیز و عبیرآمیز امام رضا (ع) خاستگاه و آبشخور آگاهی بهزاد کرمانشاهی از برخی سویههای شخصیت معنوی حضرت است که شاعر با آن آشنایی یافتهاست. بنابراین، شعر بهزاد کرمانشاهی در بازخوانی شخصیت فرهنگی و معنوی امام رضا (ع) از اغراقهای ناروا به دور است، بلکه شاعر در قصیدة «خراسانیها» با زبانی شاعرانه و شعری ادیبانه، آشکارا عشق و ارادت خود را به امام رضا (ع) از سویدای جان و بن دندان نشان دادهاست؛ چنانکه پس از تحمیدیهای در وصف مردم خراسان، آن هم متأثر از پرتوافکنی خورشید خراسان بر آن سرزمین، جلوهای از اوصاف شخصیت معنوی امام رضا (ع) و تأثیر جدی آن را بر رضویگرایان معرفتطلب بازخوانی کرده و در آینة شعرش به تصویر کشیدهاست.
http://www.farhangerazavi.ir/article_16939_5499f7a721127559542b88db4347520f.pdf
2016-08-01
73
92
امام رضا (ع)
یدالله بهزاد کرمانشاهی
گلی بیرنگ
یادگارِمهر
شعر معاصر
خلیل
بیگ زاده
1
نویسنده مسئول
LEAD_AUTHOR
عطا
الماسی
2
نویسنده
AUTHOR
منابع و مآخذ
1
- قرآن کریم.
2
- آیتاللهی، مهدی، (1374). آشنایی با معصومین. تهران: انتشارات جهانآرا.
3
- ابن شهرآشوب، محمد بن علی، (بی تا). مناقب آل ابیطالب. تصحیح هاشم رسولی محلاتی. قم: انتشارات علامه.
4
-. بهزاد کرمانشاهی، یدالله، (1381). گلی بیرنگ. چاپ اوّل. تهران: نشر آگاه.
5
- ----------------، (1387). یادگار مهر. چاپ اوّل. تهران: نشر آگاه.
6
- جعفرنژاد، محمدجواد، (1381). آثار حضور و برکات امام رضا (ع) در ایران. چاپ اول. قم: انتشارات سلسله.
7
- خاکپور، حسین و دیگران، (1393). «نقش و آثار مدیریت فرهنگی امام رضا (ع) بر جامعة شیعه». فصلنامة علمی- پژوهشی فرهنگ رضوی. بنیاد بینالمللی فرهنگی- هنری امام رضا (ع). سال دوم. شمارة هشتم. صص29- 56.
8
-. خانمحمدی، کریم و محدثه یوسفی، (1393). «سیرة ارتباطی امام رضا (ع) از مدینه تا مرو». فصلنامة علمی- پژوهشی فرهنگ رضوی. بنیاد بینالمللی فرهنگی- هنری امام رضا (ع). سال دوم. شمارة هشتم. صص105- 135.
9
- سجادی، سیدجعفر، (1393). فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی. چاپ دهم. تهران: انتشارات زبان و فرهنگ ایران.
10
- شوالیه، ژان و آلن گربران، (1388). فرهنگ نمادها. ترجمة سودابه فضایلی. جلد اوّل. چاپ اوّل. تهران: جیحون.
11
- شیخ صدوق، ابی جعفر محمد بن علی بن الحسین بن بابویه، (1338 ب). عیون اخبارالرضا، ترجمة محمدتقی اصفهانی. جلد اوّل و دوّم. چاپ سوّم. انتشارات علمیه اسلامیه.
12
- -----------------------------------، (1338 الف). التوحید. ترجمة محمدتقی اصفهانی. چاپ سوّم. انتشارات علمیه اسلامیه.
13
- شیخوند، زهرا و فاطمهسادات قاری، (1394). «تحلیل و بررسی اصول و مبانی توسعة اخلاق رضوی در اشعار معاصر فارسی». عهد جانان: مجموعه مقالات همایش علمی- پژوهشی امام رضا (ع) در آیینة ادبیات معاصر. گردآورنده ابراهیم رحیمی زنگنه. کرمانشاه: نشر گلچین ادب. صص 149- 178.
14
- طبرسی، ابی علی فضل بن حسن. (1338). اعلام الوری باعلام الهدی. چاپ دوّم. انتشارات علمیه اسلامیه.
15
-. عاطفی، یدالله، (1394). «نگاهی به زندگی و آثار یدالله بهزاد کرمانشاهی». بر بلندای بیستون (یادنامة استاد بهزاد کرمانشاهی). به اهتمام ناصر گلستانیفر و دکتر ابراهیم رحیمی زنگنه. تهران: انتشارات معین. صص 339- 346.
16
- عطاردی، عزیزالله، (1368). اخبار و آثار حضرت رضا (ع). تهران: صدر.
17
- عطاردی، عزیزالله، (1384). جوامعالحکم. تهران: عطارد.
18
-. غنیپور ملکشاه، احمد و احمد خلیلی، (1394).«بررسی تطبیقی قصاید رضویة ابن یمین و صاحب بن عباد با رویکرد بینامتنی». مجموعه مقالات همایش ملی امام رضا (ع) در آیینة ادبیات تطبیقی فارسی و عربی. به کوشش خلیل بیگزاده و ابراهیم رحیمی زنگنه. تهران: یار دانش. صص 15- 32.
19
- فتوحی رود معجنی، محمود، (1390)، سبکشناسی رویکردها و روشها، چاپ اول،تهران: انتشارات سخن.
20
- قمی، علی بن ابراهیم؛ (1341)، تفسیر قمی. جلد دوم. قم: انتشارات دارالکتاب.
21
- موسوی گرمارودی، سیدعلی، (1387). شعری ملتزم به بیداری. فصلنامۀ تخصصی شعر گوهران. تهران: شمارة هفدهم. صص61-70.
22
- هادی، روحالله، (1388). «سیمای امام رضا در شعر پارسی». فصلنامه بهار ادب. سال دوم. شماره پی در پی 4. تابستان88. صص 155- 170.
23
ORIGINAL_ARTICLE
نقش مولفه های کرامت در کمال انسان از منظر امام رضا(ع)
حفظ کرامت انسان به عنوان حق طبیعی، مبنای اصلی آموزه های دینی است. نادیده گرفتن این حق، مانع کمال انسان است. بسیاری از احادیث و سیره عملی امام رضا(ع) بیانگر مولفه های کرامت انسانی است که در کمال بخشی انسان نقش دارند. پرسش اصلی ایناست که از منظر امام رضا(ع) چگونه کرامت انسانی، در کمال انسان تاثیر دارد؟ بررسی ها نشانمی دهد؛ از دیدگاه امام رضا(ع) مولفههای کرامت انسانی مانند عبودیت، عقلانیت، آزادیخواهی، عدالتمحوری و شاکربودن، نقش زیربنایی در کمال وجودی انسان دارد؛ زیرا هرکدام از این مولفهها، دربردارنده آثار ومراتب کمالی است؛اولین مرتبه عبادت، شناخت خداست و مبنای خداشناسی توحیدمحوری است. عقل گرایی نظری و عملی، سبب کسب معرفت نسبت به حقایق و عمل به آن ها می شود. آزادی خواهی مانع رکود در ابعاد مختلف فردی، اجتماعی و.. می شود. عدالت محوری از رفتارهای غیرکمالی مانند فساد و رشوه جلوگیری می کند. شکرگرایی حقیقی نیز با طی مراحلی مانند باورتوحیدی، ادای حق و خدمت به خلق ممکن می شود. در این مقاله، قائل به حصر مولفه های متعدد کرامت انسانی نیستیم. اما این نوشتار برخی از مولفه های کرامت انسانی را به روش تحلیلی-توصیفی در اندیشه اسلامی بررسی کرده و تاثیرات این مولفه ها را در تکامل انسان از دیدگاه امام رضا(ع) بازشناسی و تبیین می کند.
http://www.farhangerazavi.ir/article_16943_5d1ce7b88693928ce546f97fdbc61f08.pdf
2016-08-01
93
120
کرامت انسانی
کمال
امام رضا(ع)
آموزه های اسلامی
صغری
صالحی
1
نویسنده مسئول
LEAD_AUTHOR
علی
سروری مجد
asoroorim@yahoo.com
2
نویسنده
AUTHOR
منابع
1
- قرآنکریم
2
- ابن بابویه، محمدبنعلى(1398ق)،التوحید، ج1، قم: جامعه مدرسین.
3
- ----------------(1378ق).عیون أخبارالرضا (ع)، ج2، تهران: جهان.
4
- ----------------(1337)، عیون اخبارالرضا(ع)، ج1و2، ترجمه محمدتقی اصفهانی، تهران: شمس.
5
-----------------(1404ق)،عیون اخبارالرضا(ع)،ج2، بیروت: موسسه الاعلمی.
6
- ----------------(1414ق)، الخصال، قم: موسسه نشراسلامی.
7
- ----------------(1376)، الأمالی، ج1، چاپ ششم، تهران: کتابچى.
8
- ----------------(1390)، امالی، ترجمه آیتالله کمرهای، تهران: کتابچی.
9
- ابنسینا، ابوعلی حسین بن عبدالله (١٣٥٩)، النفس من کتاب الشفا، قم: دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم.
10
- -------------------(1379)، النجاه، ویرایش محمدتقی دانشپژوه، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران.
11
- ابنقولویه، ابوالقاسم جعفر بن محمد (1385)، کاملالزیارات،ترجمه امیر وکیلیان، قم:انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین.
12
- ابنمنظور،ابوالفضل محمد بن مکرم (1408ق)، لسانالعرب، ج12، بیروت: داراحیاء التراثالعربی.
13
- راغبالاصفهانی،ابوالقاسم حسین بن محمد (1404ق)، مفردات غریب القرآن، بیجا: دفتر نشر کتاب.
14
- بحرانیاصفهانی،عبداللّه (1411ق)، عوالمالعلوم، ج22، تحقیق محمدباقرموحد ابطحی اصفهانی، قم: مؤسسة الامام المهدی.
15
- تمیمیآمدی، عبدالواحد(1366)، غررالحکم و دررالکلم،شرح جمال الدین خوانساری، قم:دفتر تبلیغات اسلامی.
16
- جعفری، محمدتقی(1390)، حقوق جهانی بشر: تحقیقو تطبیق در دو نظام اسلام و غرب، تهران: مؤسسه نشر آثار علامه جعفری.
17
- جوادیآملی، عبدالله(1389)، رحیق مختوم، ج1، قم: اسراء.
18
- -------------(1366)، کرامت در قرآن ، تهران: رجاء.
19
- -------------(1376)، تفسیرموضوعی قرآن، ج8، قم:اسراء.
20
- حرانی، ابومحمد(1384ق)،تحفالعقول، ترجمه محمدباقر کمرهای، تهران: کتابفروشی اسلامیه.
21
- دشتی، محمد(1388)، ترجمه نهجالبلاغه، چاپ هشتم، تهران: گلستان ادب.
22
- دهخدا، علیاکبر(1373)، لغتنامه، ج11، تهران: دانشگاه تهران.
23
-شیخ طوسی، محمدبنحسن(1364).تهذیبالاحکام،ج7، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
24
-صانعیپور، محمود(1376).«اصول و مبانی کرامت انسانی»، تدبیر، شماره 75،صص34-40.
25
- صدرالمتالهینشیرازی، محمد(1368)، الحکمه المتعالیه فیالاسفار الاربعه، ج9، قم: طلیعه نور.
26
------------------(1378ق)، الحکمه المتعالیه فیالاسفارالاربعه،ج1، تهران:دائرهالمعارف الاسلامیه.
27
------------------- (1360)،الشواهدالربوبیه، تصحیح سیدجلالالدین آشتیانی، مشهد: المرکز الجامعی للنشر.
28
------------------- (بیتا).الحاشیه علیالهیات الشفاء، قم: بیدار.
29
- طباطبایی، محمدحسین(1360)، تفسیرالمیزان، تهران: رجاء.
30
- طباطبایی، سیدعلی(1382)،انسان کامل،قم: مطبوعات دینی.
31
- عطاردیقوچانی،عزیزالله(1361)،اخبار وآثار امام رضا(ع)، تهران: کتابخانه صدر.
32
- فضلاللّه، محمدجواد(1366)، تحلیلی از زندگانی امام رضا(ع)، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
33
- قمی، شیخ عباس(1387)، مفاتیحالجنان، ترجمه آیتالله مکارم شیرازی، چاپ سوم، قم: امام علیبن ابیطالب(ع).
34
- کلینی، محمدبن یعقوب(1348)، اصول کافی، ج 1و4، ترجمه سیدجواد مصطفوی، تهران: اسلامیه.
35
---------------(1390)، اصول کافی، ج1، ترجمه صادق حسنزاده، چاپ پنجم، قم: قائمآلمحمد(عج).
36
--------------(1365)، الکافی،ج6، تهران: دارالکتب الإسلامیّه.
37
--------------(1407ق)، الکافی،ج8، تهران: دارالکتب الإسلامیّه.
38
- مجلسی، محمدباقر(1386)،بحارالانوار، ج1، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
39
------------ (1403ق)، بحارالانوار، ج16، 71 و78 بیروت: مؤسسة الوفاء.
40
- ---------- (1362)، بحارالانوار، ترجمه موسی خسروی، تهران: اسلامیه.
41
- مصباح،محمدتقی(1380)، به سوی خودسازی، قم: موسسه امام خمینی(ره).
42
- ----------(1383)،خودشناسی برای خودسازی، قم:موسسه امام خمینی(ره).
43
- مطهری، مرتضی(1393)، عدل الهی، تهران: صدرا.
44
-----------(1370)، مجموعه آثار، ج20، تهران: صدرا.
45
- معین، محمد(1377)، فرهنگ معین، ج2، چاپ دوازدهم، تهران: امیرکبیر.
46
- موحدابطحی، محمد باقر(1413ق)، عوالمالعلوم و معارف والاحوال من الآیات و الاخبار والاقوال، ج 17، قم: موسسه الامام المهدی(عج).
47
- نصیرالدین طوسی، محمدبن محمد(1379)، شرح الاشارات والتنبیهات، ج3، تهران: نشرکتاب.
48
- یزدی، حسین(1379)، آزادی در نگاه شهید مطهری، تهران: صدرا.
49
ORIGINAL_ARTICLE
واکاوی رویکردهای تفسیری امام جواد(ع) بر پایه روش تحلیل گفتمان
گفتمانها که در بستر جریانها و بافتهای موقعیتی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ارتباطی شکل میگیرند، در هر زمانی میتواند تأثیر بسیاری در رویکرد مفسران در تفسیر قرآن کریم داشته باشد. در این میان دوران امام جواد(ع) که دوران شیوع مناظرات علمی و کلامی بین ادیان گوناگون و طرح شبهات و سؤالهای کلامی مذاهب و فرق گوناگون بوده، تأثیر قابل توجهی بر رویکردهای تفسیری امام جواد(ع) در تفسیر قرآن داشته است. این مقاله که با تکیه روش تحلیل گفتمان سامان یافته است ما را با رویکردهای تفسیری امام جواد(ع) و موارد بهرهگیری ایشان از ظرفیت قرآن در مواجهه با گفتمانهای علمی عصری آشنا مىسازد. بررسیها حکایت از آن دارد که عصر اختلافات و شبهات، ظهور و قدرت گیری مکاتب گوناگون، نهضت ترجمه، سازمان وکالت و گسترش فعالیت شیعیان، شرکت در مناظرات دربار، گفتمان امامت، اضلاع گفتمانی دوران امامت امام جواد(ع) را رقم زده است. از سوی دیگر رویکرد فقهی، رویکرد کلامی، رویکرد روایی، رویکرد عقلی، رویکرد تأویلی و باطنی، و رویکرد قرآنی در نقد روایات موضوعه مهمترین رویکردهای تفسیری امام جواد(ع) بر پایه تحلیل گفتمان است که این رویکردها در رویارویی حضرت با گفتمانهای علمی عصر خویش اتخاذ شده است.
http://www.farhangerazavi.ir/article_16955_5e9c496586fee8a313e6c0ef2de61fe4.pdf
2016-08-01
121
152
روایات تفسیری امام جواد(ع)
تفسیر روایی
رویکردهای تفسیری
گفتمان فقهی و کلامی
عباس
تقویان
1
نویسنده
AUTHOR
محسن
دیمه کار گراب
2
نویسنده مسئول
LEAD_AUTHOR
فهرست منابع
1
قرآن کریم.
2
ابنابى الحدید، عبد الحمید بن هبه الله(1404ق)، شرح نهج البلاغه، ج4و12، قم: انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشى.
3
ابنبابویه قمی، محمد بن علی(شیخ صدوق)( 1398ق)، التوحید، قم: انتشارات جامعه مدرسین.
4
-----------------( بیتا) عللالشرائع، ج1،قم: انتشارات مکتبه الداوری.
5
-----------------(1378ق)، عیون أخبار الرضا(ع)، بیجا: انتشارات جهان.
6
-----------------(1361)، معانی الأخبار، قم: انتشارات جامعه مدرسین.
7
-----------------(1413ق)، من لایحضره الفقیه، ج1و3، قم: انتشارات جامعه مدرسین.
8
ابنجوزى، ابوالفرج عبدالرحمن(1412ق)، المنتظم فى تاریخ الأمم و الملوک، ج11؛ تحقیق محمد و مصطفى عبدالقادر عطا، بیروت: دار الکتب العلمیه.
9
ابنرستم طبرى، محمد بنجریر(بىتا)، دلائلالإمامه، قم: دار الذخائر.
10
10. ابنشعبه حرانی، حسن بن علی(1404ق)، تحف العقول، قم: انتشارات جامعه مدرسین.
11
11. ابن شهرآشوب مازندرانی،محمدبن علی(1379)،مناقب آل ابی طالب(ع)،ج4،قم:موسسه انتشارات علامه.
12
12. ابنطاوس، سید على بن موسى(بیتا)، سعد السعود، قم: دار الذخائر.
13
13. ابنعبد الوهاب، حسین بنعبد الوهاب(بى تا)؛ عیون المعجزات، قم: مکتبه الداورى.
14
14. ابنالفقیه، احمد بن محمد، البلدان(1416ق)، تحقیق یوسف الهادى، بیروت: عالم الکتب.
15
15. ابن کثیر الدمشقی،أبوالفداء اسماعیل بن عمر(1407ق)،البدایه و النهایه،ج11،بیروت:دارالفکر.
16
16. ابنندیم بغدادی، محمد بن اسحاق(1417ق)، الفهرست، تحقیق ابراهیم رمضان، چاپ دوم، بیروت: دار المعرفه.
17
17. احمد بنحنبل(بیتا)، مسند احمد، ج3، بیروت: دار صادر.
18
18. إربلى، على بن عیسى(1381ق)، کشف الغمه فی معرفه الأئمه(ع)،ج2، تبریز: مکتبه بنىهاشمى.
19
19. بابایى، على اکبر(1381)، مکاتب تفسیرى،ج1، تهران:سمت/پژوهشکده حوزه و دانشگاه.
20
20. بحرانی، سیدهاشم(1416ق)، البرهان فی تفسیر القرآن،ج2و5، تهران: بنیاد بعثت.
21
21. بشیر، حسن(1384)، تحلیلگفتمان دریچهای برای کشف ناگفتهها، چاپ چهارم، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
22
22. برقی، احمد بن محمد بن خالد(1371ق)، المحاسن،ج1، قم: دار الکتب الإسلامیه.
23
23. پیشوایی، مهدی(بىتا)، سیره پیشوایان، قم: موسسه تعلیماتی و تحقیقاتی و امام صادق(ع).
24
24. جعفریان، رسول(1381)، حیات فکرى و سیاسى ائمه(ع)، چاپ ششم، قم: انصاریان.
25
25. جوادیآملی، عبدالله(1379)، تسنیم، قم: مرکز نشر إسراء.
26
26. حاتمی علی و جبار نژاد سمیرا (1387)، تحلیل گفتمان به مثابه یک روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: همایش ملی کنگره علوم انسانی.
27
27. حسین، جاسم(1385)، تاریخ سیاسى غیبت امام دوازدهم(عج)، ترجمه محمد تقىآیت اللهى، تهران: امیر کبیر.
28
28. حرعاملی، محمد بن حسن(1409ق)، وسائلالشیعه،ج4، 21-28، قم: مؤسسه آلالبیت(ع).
29
29. حلی، حسن بن یوسف بن علی(1411ق)، خلاصه الأقوال فی معرفه أحوال الرجال(رجال العلامه الحلی)، قم: دار الذخائر .
30
30. حویزی، عبدعلی بن جمعه(1415ق)، تفسیر نور الثقلین،ج2، تحقیق سیدهاشم رسولی، قم: انتشارات اسماعیلیان .
31
31. خزاز قمى، على بن محمد(1401ق)، کفایه الأثر، قم: انتشارات بیدار.
32
32. دارمی، عبد الله بنبهرام(1349)، سنن الدارمی،ج2، به کوشش محمد أحمد دهمان، دمشق: مطبعة الاعتدال.
33
33. دهقانی، یونس و سید طباطبایی، سیدمحمد کاظم ، ﺗﺤﻮﻻت در ﻓﻬﻢ رواﯾﺎت اﺳﻼﻣﯽ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﮔﻔﺘﻤﺎن ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮردی رواﯾﺖ «اﻧﺎ ﻗﺘﯿﻞ اﻟﻌﺒﺮه»، مجله حدیث پژوهی دانشگاه کاشان، شماره 3، بهار و تابستان 1389، صص1-16.
34
34. دینورى، ابوحنیفه احمد بن داود(1368)، الأخبار الطوال، تحقیق عبد المنعم عامر مراجعه جمالالدین شیال، قم: منشورات الرضى.
35
35. ذهبى، محمد بن احمد(1413ق)، تاریخ الاسلام،ج14و19، تحقیق عمر عبدالسلام تدمرى، بیروت: دار الکتاب العربى.
36
36. راغب اصفهانی، حسین بن محمد(1412ق)، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق صفوان عدنان داودی، دمشق-بیروت: دارالعلم الدار الشامیه.
37
37. راوندى، مرتضى(1382)، تاریخ اجتماعى ایران،ج10، چاپ دوم، تهران: انتشارات نگاه.
38
38. سهیلى، عبدالرحمن بن خطیب(1412ق)، الروض الأنف فی شرح السیره النبویه،ج5، بیروت: دار إحیاء التراث العربى.
39
39. سید رضی، محمد بن حسین(بیتا)، نهج البلاغه، قم: انتشارات دار الهجره.
40
40. شریف قرشی،باقر(1382) ،پژوهشی دقیق در زندگانی امام رضا(علیه السلام)،ج2،مترجم سید محمد صالحی،تهران:اسلامیه.
41
41. صفار، محمد بن حسن(1404ق)، بصائر الدرجات، قم: انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشی.
42
42. طباطبایی، سید محمد حسین(1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن،ج20 قم: دفتر انتشارات اسلامی، قم.
43
43. طبرسی، احمد بن علی(1403ق)، الاحتجاج،ج2 مشهد مقدس: نشر مرتضی.
44
44. طبرسى، فضل بنحسن(بىتا)، إعلام الورى، تهران: دارالکتب الإسلامیة.
45
45. طریحى، فخرالدین(1375)، مجمع البحرین،ج3، به کوشش سید احمد حسینى، تهران: کتابفروشى مرتضوى.
46
46. طوسی، محمد بن حسن(1390ق)، الإستبصار،ج2 تهران: دار الکتب الإسلامیه.
47
47. --------------(1414ق)، الأمالی، قم، انتشارات دارالثقافه.
48
48. --------------(1365)، تهذیب الأحکام،ج3،4،6 تهران: دار الکتب الإسلامیه.
49
49. --------------(1411ق)، الغیبة، قم: مؤسسه معارف اسلامى.
50
50. عیاشی، محمد بن مسعود(1380ق)، تفسیر العیاشی،ج1و2، تحقیق سیدهاشم رسولی محلاتی، تهران: چاپخانه علمیه.
51
51. فرکلاف، نورمن(1379)، تحلیل انتقادی گفتمان، ترجمه جمعی از مترجمان، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها.
52
52. فوکو، میشل(1378)، نظم گفتار، ترجمه باقر پرهام، تهران: انتشارات آگاه.
53
53. قاضى عیاض اندلسى، عیاض بن موسى(1407ق)، الشفا بتعریف حقوق المصطفى،ج2، چاپ دوم، عمان: دار الفیحاء.
54
54. قمی، علی بن ابراهیم(1404ق)، تفسیرمنسوب به علی بن ابراهیم قمی[تفسیرالقمی]،ج1، قم: مؤسسه دارالکتاب.
55
55. کشی، محمد بن عمر(1348)، رجالالکشی، انتشارات دانشگاه مشهد.
56
56. کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب(1365)، الکافی،ج1،3،5،7 تهران: دار الکتب الإسلامیه.
57
57. مجلسی، محمد باقر(1404ق)، بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الاطهار(ع)،ج10،16،23،25،50 بیروت: مؤسسه الوفاء.
58
58. مسعودی، على بن حسین(1426ق)، إثبات الوصیه للإمام على بن أبى طالب(ع)، چاپ سوم، قم: انصاریان.
59
59. ---------------(1409ق)، مروج الذهب و معادن الجوهر،ج3، تحقیق اسعد داغر، قم: دار الهجره.
60
60. مصطفوی، حسن(1380)، تفسیر روشن، مرکز نشر کتاب، تهران.
61
61. مفید، محمد بن محمد بن نعمان(1413ق)، الإختصاص(منسوب به شیخ مفید)(الف)، قم: انتشارات کنگره جهانى شیخ مفید.
62
62. ------------------(1413ق)، الإرشاد فی معرفه حجج الله على العباد(ب)، قم: انتشارات کنگره جهانى شیخ مفید.
63
63. -----------------(1413ق)، أوائلالمقالات(ج)، قم: کنگره جهانى شیخ مفید.
64
64. مقریزى، احمد بن علی(1420ق)، إمتاع الأسماع،ج9 بیروت: دار الکتب العلمیة.
65
65. نجاشی، احمد بن علی(1407ق)، رجال،قم: جامعه مدرسین.
66
66. واقدى، محمد بن عمر(1409ق)، المغازی،ج1 چاپ سوم، بیروت: اعلمی.
67
67. ولایتی،علی اکبر،(بی تا)،فرهنگ و تمدن اسلامی،قم:نشر معارف.
68
68. هارلند، ریچارد(1380)، ابرساختگرایی، فلسفه ساختگرایی و پساساختگرایی، ترجمه فرزان سجودی، تهران: حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی.
69
Macmillan, Katie. 2006."Discourse Analysis — A Primer":
70
Stubbs, Michael. 1983. Discourse Analysis: The Sociolinguistic Analysis of Natural Language. Oxford: Basil Blackwell
71
ORIGINAL_ARTICLE
اسرار نماز در حدیث رضوی با تاکید بر روایت «الصَّلَاةُ لَهَا أَرْبَعَةُ آلَافِ بَابٍ»
نماز پرکاربردترین واجب عبادی در آیات قرآن و بهترین وسیله تقرب به درگاه الهی است که ظاهر و باطن و بلکه بطون تودرتویی دارد و افزون بر احکام و آداب ظاهری، تشریع یکایک اجزای آن از فلسفه خاص و اسرار ویژه ای برخوردار است. این مقاله با هدف پژوهش در روایات رضوی، احادیث صادر شده از آن حضرت در خصوص اسرار نماز را گردآوری کرده و با بهره گیری از نظرات شارحان حدیث، عارفان و نگارندگان کتاب های اسرار الصلاه و با ژرف اندیشی در مضامین روایات به ویژه تحلیل «الصَّلَاةُ لَهَا أَرْبَعَةُ آلَافِ بَابٍ» به این نتیجه دست یافته که روایات رضوی درباره نماز افزون بر اینکه اثبات می کند نماز دارای سر و راز است، به مراتب اسرار نماز و نیز سر و راز پاره ای از اجزا و مقدمات نماز پرداخته است. همچنین راز هر یک از بخش های این معجون معنوی را بیان کرده و به این نتیجه رسیده که تنها وجه مورد قبول در معنای حدیث نامبرده دارای اسرار ویژه بودن نماز است.
http://www.farhangerazavi.ir/article_16964_39bde6c4b76bf3d4db488c0c6b80fd5c.pdf
2016-08-01
153
171
حدیث رضوی
اسرار نماز
علل تشریع
کاووس
روحی برندق
1
نویسنده مسئول
LEAD_AUTHOR
قرآن کریم.
1
ابن طاووس، علی بن موسی (1406 ق )، فلاح السائل و نجاح المسائل، قم: بوستان کتاب.
2
ابن منظور، محمد بن مکرم (بی تا)، لسان العرب، بیروت: دار صادر.
3
آملی، سید حیدر، (1382) أنوار الحقیقة و أطوار الطریقة و أسرار الشریعة، نور على نور: قم.
4
بحرانى، سید هاشم بن سلیمان (1374)، البرهان فی تفسیر القرآن، 5جلد، مؤسسه بعثه - قم.
5
حرّ عاملی، محمد بن حسن (1409)، وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، قم: مؤسسه آل البیت.
6
خمینی، روح الله (1378 الف)، آداب الصلاة، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
7
خمینی، روحالله (1378 ب)، سر الصلاه(معراج السالکین و صلاة العارفین)، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
8
روحی محمد (کاوس)(1380 ش)، ادب حضور، ترجمه کتاب فلاح السائل نوشته ابن طاووس، على بن موسی، قم: انتشارات انصارى.
9
10. سعادت پرور، على(1383 ش)، راز دل، احیاء کتاب – تهران.
10
11. شریف رضى، محمد بن حسین(1414 ق)، نهج البلاغة، تصحیح و تحقیق صبحی صالح،قم: هجرت.
11
12. شهید ثانی، زینالدین بن علی(1371 ش)، التنبیهات العلیه علی وظائف الصلاه القلبیه تحقیق صفاء الدین البصری ، مشهد: بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی.
12
13. شهید اول، محمد بن مکى عاملى، الألفیة فی فقه الصلاة الیومیة، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم.
13
14. شهید اول، محمد بن مکى عاملى(1408 ق)، النفلیة، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم.
14
15. صدر، محمد باقر (1418 ق)، دروس فی علم الأصول، قم:موسسه النشر الاسلامی.
15
16. صدوق، شیخ ابن بابویه محمد بن علی(1404 ق)، عیون اخبار الرضا (ع)، بیروت: موسسة الاعلمیللمطبوعات.
16
17. ------------------------ (1363)، من لایحضره الفقیه، قم: موسسه النشر الاسلامیالتابعه لجماعه المدرسین.
17
18. طباطبایی، محمّد حسین (1393 ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسّسة الاعلمی للمطبوعات.
18
19. فیض کاشانى، ملا محسن (1417 ق)، المحجة البیضاء فى تهذیب الاحیاء، 8جلد، موسسه انتشارات اسلامى جامعه مدرسین - قم، چاپ: چهارم.
19
20. ----------، (1406 ق) الوافی،اصفهان: کتابخانه امام أمیر المؤمنین على علیه السلام.
20
21. کلینی، محمد بن یعقوب ،(1407) الکافی، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
21
22. مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی ،(1403) بحار الأنوار، بیروت: موسسه الوفا.
22
23. -------------،(1363) مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
23
24. -------------، (بی تا) ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار، تحقیق و تصحیح: مهدی رجائى،قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
24
25. مجلسی، محمد تقی بن مقصود علی،(1406) روضه المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه (طبع قدیم)، قم: موسسه فرهنگی اسلامیکوشانبور.
25
26. ملکی تبریزی، حاج میرزا جواد ،(بی تا) اسرار الصلاه، قم: دار الکتاب الاسلامی.
26
منسوب به على بن موسى،(1406 ق) امام هشتم علیه السلام، فقه الرضا (الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا علیه السلام) 203 ق، مشهد: تصحیح و تحقیق و نشر مؤسسة آل البیت علیهم السلام، مشهد.
27