بهزاد وثیق
چکیده
امروزه مفهوم حس‌مکان به عنوان ابزاری برای سنجش و تبیین کیفیت فضا به کار می‌رود؛ با این حال این ابزار در فضاهایی با زمینۀ حافظۀ جمعی، نمیتواند معتبر باشد. لذا تدوین چارچوبی که به ابعاد معنوی فضا توجه ...
بیشتر
امروزه مفهوم حس‌مکان به عنوان ابزاری برای سنجش و تبیین کیفیت فضا به کار می‌رود؛ با این حال این ابزار در فضاهایی با زمینۀ حافظۀ جمعی، نمیتواند معتبر باشد. لذا تدوین چارچوبی که به ابعاد معنوی فضا توجه کند، ضروری است و توجه به تدوین راهبرد سنجش حس معنوی مکان ضروری به نظر میرسد. هدف از این تحقیق بیان مولفه هایی است که بتواند نواقص نظری حس‌مکان در فضاهای مذهبی آرامگاهی را برطرف کند. مهمترین فضای معنوی ایران، بارگاه ملکوتی امام رضا(ع) است؛ لذا این مجموعه به عنوان نمونه موردی برای سنجش و تدوین حس معنوی مکان، انتخاب شده است. روش انجام پژوهش به صورت ترکیبی شامل روش های پیمایشی و همبستگی با رویه توصیفی تحلیلی و مطالعات پایه برمبنای روش های میدانی و استفاده از روش دلفی سامان یافته است. پس از اجماع نخبگان در سه مرحله، پرسشنامه شامل 62 سوال بین زائران حرم به صورت تصادفی، توزیع شد. از میان62 مولفه بررسی شده، علاوه بر مولفه های کالبدی، ادراکی و کارکردی، مولفه هایی مانند اثر مناسک زیارت، ویژگی های جمعی هنگام زیارت و زمینۀ معنوی فردی مولفه های اثرگذار بر افزایش حس معنوی است.
