TY - JOUR ID - 145023 TI - بررسی گفتمان القایی در فرایند مناظرۀ امام رضا (ع) با علمای ادیان JO - فرهنگ رضوی JA - FARZV LA - fa SN - 2345-2560 AU - نصیحت, ناهید AU - باغبانی, رضوان AD - استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات عربی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 10 IS - 37 SP - 93 EP - 114 KW - نشانه معناشناسی KW - نظام گفتمانی KW - گفتمان القایی KW - مناظرات امام رضا (ع) DO - 10.22034/farzv.2021.278553.1636 N2 - در دوران امام رضا (ع)، به دلیل تحولات فرهنگی سیاسی جامعه، گفتمان­ های گوناگونی سربرآورند که هر کدام از آن‌ها به دفاع از ایدئولوژی خود پرداختند. در این میان، مناظراتی بین امام رضا (ع) و بزرگان ادیان شکل گرفت. امام در میدان نبرد اندیشۀ حق و باطل، تلاش می ­کند با استدلال­ های عقلی و نقلی به اثبات حقانیت اسلام بپردازد. نوشتار پیش­رو، به روش توصیفی تحلیلی و با هدف تبیین راهبردهای امام در ارتقای فکری جامعه به واکاوی مناظرۀ ایشان و روند شکل ­گیری معنا در آن می­ پردازد و در این مسیر، از رویکرد نشانه معناشناسی استفاده می­ کند؛ رویکردی که در یک فرایند پویا و جهت ­مند، به دنبال نفوذ به عمق معانی نهفته در چارچوب گفتمان است و کارکردهای آن را تبیین می­ کند. همچنین، نشانه‌ معناشناسی به‌عنوان ابزاری علمی، امکان تحلیل روشمند متون را فراهم می­ آورد. این مقاله به دنبال پاسخ به این پرسش است که چگونه معنا می­ تواند از ورای القا به تولید برسد و نظام گفتمانی خاصی به‌وجود آورد. یافته­ ها نشان می­ دهد که راهبردهای القایی استدلال و اقناع ­سازی، از جمله راهبردهای تعاملی است که در مناظره ­ها استفاده می­ شود. امام طی این فرایندهای مجابی، بر اساس قدرتی که از درون ایشان می­ جوشد، به تولید کلام می ­پردازد. در نتیجۀ این تولید، گسترۀ کلام افزایش می ­یابد و کنشگر مقابل به شناخت می­ رسد. پس از رسیدن به این شناخت است که کنشگران (جاثلیق، رأس­ الجالوت، هیربد اکبر و عمران صابی) تسلیم می ­شوند و حقانیت اسلام به اثبات می­ رسد. UR - http://www.farhangerazavi.ir/article_145023.html L1 - http://www.farhangerazavi.ir/article_145023_783cfa15578e1d284d8726de363e5a5f.pdf ER -