ابراهیم فیاض؛ موسی الرضا غربی؛ رمضانعلی رازقی
چکیده
در رویکرد انسانشناختی به فولکلور، ادبیات شفاهی بازتابی از فرهنگ و استلزامهای آن در نظر گرفته شده و بهمثابۀ بستری برای پژوهش و تحقیق دربارۀ جامعه به آن نگریسته میشود. مقالۀ حاضر به بررسی ابیات ...
بیشتر
در رویکرد انسانشناختی به فولکلور، ادبیات شفاهی بازتابی از فرهنگ و استلزامهای آن در نظر گرفته شده و بهمثابۀ بستری برای پژوهش و تحقیق دربارۀ جامعه به آن نگریسته میشود. مقالۀ حاضر به بررسی ابیات و اشعار مربوط به دو آیین روایی در ششتمد سبزوار با عنوان چاووشیخوانی و رباعیخوانی میپردازد. در بررسی این ابیات محوریت با ابیات و اشعاری است که با مضمون امام رضا (علیهالسلام) ساخته و پرداخته شدهاند. پژوهش حاضر با روش مردمنگاری و الهام از بحث نظری «ویکتور ترنر» دربارۀ نمادهای آیینی سامان یافته است. ابیات مربوط به این آیینها بهمثابه نمادهای آیینی عمل کرده، تراکمی معنایی را نشان میدهند. تراکمی که به صورت یک طیف معنایی عمل میکند، از یکسو به عواطف و احساسات انسانی ارجاع دارد و سوی دیگر آن به هنجارها و نظمهای بالقوه و بالفعل جامعه مرتبط است. آنچه در فهم این طیف معنایی مهم است، توجه به عدم تفکیکپذیری این دو قطب است.