مرتضی قاسمی؛ رسول محمدجعفری؛ محمدحسن میرزامحمدی
چکیده
پرورش اخلاقی مسلمانان یکی از اهداف اساسی آموزههای قرآنی و حدیثی است. استخراج این آموزهها و تبیین آنها به صورت روشمند در قالب اصول و روشهای تربیت اخلاقی، زمینة آگاهی از نظام اخلاقی در اسلام را ...
بیشتر
پرورش اخلاقی مسلمانان یکی از اهداف اساسی آموزههای قرآنی و حدیثی است. استخراج این آموزهها و تبیین آنها به صورت روشمند در قالب اصول و روشهای تربیت اخلاقی، زمینة آگاهی از نظام اخلاقی در اسلام را فراهم میآورد. در میان روایات ائمه(ع) و روایات به جای مانده از امام رضا(ع)، گزارهها و گزارشهای فراوانی در موضوع اخلاق وجود دارد. این پژوهش، به روش توصیفیتحلیلی در پی پاسخ به این سؤال است که اصول و روشهای تربیت اخلاقی در روایات امام رضا (ع) کدام است؟ برای پاسخ به پرسش تحقیق، احادیث ایشان استخراج و دستهبندی و تحلیل شد. یافتههای تحقیق حاکی است که اصول تربیت اخلاقی عبارت است از: تغییر رفتارهای ظاهری، تحول باطن، مداومت و محافظت بر عمل، اصلاح شرایط، مسئولیت، آراستگی، فضل، عدل، عزت و تعقل. تحقق این اصول، روشهایی مانند تلقین به نفس، تحمیل به نفس، اعطای بینش، دعوت به ایمان، فریضهسازی، محاسبه نفس، زمینهسازی، تغییر موقعیت، اسوهسازی، مواجهه با نتایج اعمال، تحریک ایمان، ابتلا، آراستن ظاهر، آراستن سخن، توبه، تبشیر، مبالغه در پاداش، تکلیف به قدر وسع، انذار، مجازات به قدر خطا، تغافل، تزکیه، تعلیم حکمت بهعنوان روشهای دفع و درمان رذایل شناسایی شده است.