نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول

2 نویسنده

چکیده

یدالله بهزاد کرمانشاهی(1304- 1386) از شاعران متعهدِ معاصر است که عشق به معصومین و اهل بیت(ع) یکی از بن‌مایه‌های اصلی شعر او را تشکیل می‌دهد؛ به‌گونه‌ای که بن‌مایة بخشی از شعرهای او در مجموعة«گلی بیرنگ» و «یادگارِمهر» بازتاب باورها و اعتقادات مذهبی شاعر در این زمینه است. پژوهش حاضر جلوه‌های فرهنگ رضوی را در قصیدة «خراسانی‌ها» از دفتر شعری "گلی بیرنگ" یدالله بهزاد کرمانشاهی تحلیل و بررسی خواهد کرد‌ و یافته‌های آن نشان می‌دهد که سخنان گوهرخیز و عبیرآمیز امام رضا (ع) خاستگاه و آبشخور آگاهی بهزاد کرمانشاهی از برخی سویه‌های شخصیت معنوی حضرت است که شاعر با آن آشنایی یافته‌است. بنابراین، شعر بهزاد کرمانشاهی در بازخوانی شخصیت فرهنگی و معنوی امام رضا (ع) از اغراق‌های ناروا به دور است، بلکه شاعر در قصیدة «خراسانی‌ها» با زبانی شاعرانه و شعری ادیبانه، آشکارا عشق و ارادت خود را به امام رضا (ع) از سویدای جان و بن دندان نشان داده‌است؛ چنان‌که پس از تحمیدیه‌ای در وصف مردم خراسان، آن هم متأثر از پرتوافکنی خورشید خراسان بر آن سرزمین، جلوه‌ای از اوصاف شخصیت معنوی امام رضا (ع) و تأثیر جدی آن را بر رضوی‌گرایان معرفت‌طلب بازخوانی کرده و در آینة شعرش به تصویر کشیده‌است.

کلیدواژه‌ها

منابع و مآخذ
قرآن کریم.
- آیت‌اللهی، مهدی، (1374). آشنایی با معصومین. تهران: انتشارات جهان‌آرا.
- ابن شهرآشوب، محمد بن علی، (بی تا). مناقب آل ابی‌طالب. تصحیح هاشم رسولی محلاتی. قم: انتشارات علامه.
-. بهزاد کرمانشاهی، یدالله، (1381). گلی بیرنگ. چاپ اوّل. تهران: نشر آگاه.
- ----------------، (1387). یادگار مهر. چاپ اوّل. تهران: نشر آگاه.
- جعفرنژاد، محمدجواد، (1381). آثار حضور و برکات امام رضا (ع) در ایران. چاپ اول. قم: انتشارات سلسله.
- خاک‌پور، حسین و دیگران، (1393). «نقش و آثار مدیریت فرهنگی امام رضا (ع) بر جامعة شیعه». فصلنامة علمی- پژوهشی فرهنگ رضوی. بنیاد بین‌المللی فرهنگی- هنری امام رضا (ع). سال دوم. شمارة هشتم. صص29- 56.
-. خان‌محمدی، کریم و محدثه یوسفی، (1393). «سیرة ارتباطی امام رضا (ع) از مدینه تا مرو». فصلنامة علمی- پژوهشی فرهنگ رضوی. بنیاد بین‌المللی فرهنگی- هنری امام رضا (ع). سال دوم. شمارة هشتم. صص105- 135.
- سجادی، سیدجعفر، (1393). فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی. چاپ دهم. تهران: انتشارات زبان و فرهنگ ایران.
- شوالیه، ژان و آلن گربران، (1388). فرهنگ نمادها. ترجمة سودابه فضایلی. جلد اوّل. چاپ اوّل. تهران: جیحون.
- شیخ صدوق، ابی جعفر محمد بن علی بن الحسین بن بابویه، (1338 ب). عیون اخبارالرضا، ترجمة محمدتقی اصفهانی. جلد اوّل و دوّم. چاپ سوّم. انتشارات علمیه اسلامیه.
- -----------------------------------، (1338 الف). التوحید. ترجمة محمدتقی اصفهانی. چاپ سوّم. انتشارات علمیه اسلامیه.
- شیخ‌وند، زهرا و فاطمه‌سادات قاری، (1394). «تحلیل و بررسی اصول و مبانی توسعة اخلاق رضوی در اشعار معاصر فارسی». عهد جانان: مجموعه مقالات همایش علمی- پژوهشی امام رضا (ع) در آیینة ادبیات معاصر. گردآورنده ابراهیم رحیمی زنگنه. کرمانشاه: نشر گلچین ادب. صص 149- 178.
- طبرسی، ابی علی فضل بن حسن. (1338). اعلام الوری باعلام الهدی. چاپ دوّم. انتشارات علمیه اسلامیه.
-. عاطفی، یدالله، (1394). «نگاهی به زندگی و آثار یدالله بهزاد کرمانشاهی». بر بلندای بیستون (یادنامة استاد بهزاد کرمانشاهی). به اهتمام ناصر گلستانی‌فر و دکتر ابراهیم رحیمی زنگنه. تهران: انتشارات معین. صص 339- 346.
- عطاردی، عزیزالله، (1368). اخبار و آثار حضرت رضا (ع). تهران: صدر.
- عطاردی، عزیزالله، (1384). جوامع‌الحکم. تهران: عطارد.
-. غنی‌پور ملکشاه، احمد و احمد خلیلی، (1394).«بررسی تطبیقی قصاید رضویة ابن یمین و صاحب بن عباد با رویکرد بینامتنی». مجموعه مقالات همایش ملی امام رضا (ع) در آیینة ادبیات تطبیقی فارسی و عربی. به کوشش خلیل بیگ‌زاده و ابراهیم رحیمی زنگنه. تهران: یار دانش. صص 15- 32.
- فتوحی رود معجنی، محمود، (1390)، سبک‌شناسی رویکردها و روش‌ها، چاپ اول،تهران: انتشارات سخن.
- قمی، علی بن ابراهیم؛ (1341)، تفسیر قمی. جلد دوم. قم: انتشارات دارالکتاب.
- موسوی گرمارودی، سیدعلی، (1387). شعری ملتزم به بیداری. فصلنامۀ تخصصی شعر گوهران. تهران: شمارة هفدهم. صص61-70.
- هادی، روح­الله، (1388). «سیمای امام رضا در شعر پارسی». فصلنامه بهار ادب. سال دوم. شماره پی در پی 4. تابستان88. صص 155- 170.